Sábı týylǵanda qandaı dinı joralǵylar jasalady?

Assalaýmaǵaleıkým! Náreste qyz nemese ul bolǵan jaǵdaıda sharıǵat boıynsha ne isteý kerek? Mysaly qazaqtar 40 kýnnen keıin shash alady. Al sharıǵatta bala dúnıege kelse 7 kúnnen keıin shashyn alyp, sonyń salmaǵyndaı kúmis sadaqa etý kerek deıdi.

Ответ

Ýaǵaleıkýmassalam!

Sábıge jeti kún tolǵanda aqıqa qurbanyn shalý – mustahap amal. Osy kúni qurban shalǵannan keıin azan shaqyryp at qoıyp, shashyn alý jáne shashynyń salmaǵyndaı altyn nemese kúmisten sadaqa berý – súnnet. Fatıma anamyz dúnıege Hasandy ákelgende, Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Náresteniń shashyn al jáne shashynyń salmaǵyndaı kúmisten sadaqa ber»[1], – degen. Ǵulamalar altyndy kúmiske qııas (salystyrý) qylǵan. Aqıqa qurbanyn sábı balıǵat jasyna tolǵanǵa deıin shalýǵa da ruqsat etilgen.

Qurban aıtta qurbandyqqa jaraıtyn maldar aqıqa qurbanyna da jaraıdy. Iaǵnı, shalynatyn maldyń eki kózi de kóretin, tisteriniń jartysynan kóbi saý, múıziniń biri nemese ekeýi birdeı túbinen synbaǵan, qulaǵy men quıryǵynyń jartysynan kóbi saý jáne kóterem deıtindeı aryq emes bolýy kerek. Jaratylysynan qulaǵy men quıryǵy joq, sondaı-aq óz aıaǵymen júre almaıtyndaı dárejedegi aqsaq mal aqıqa qurbanyna jaramsyz. Qyz balalar úshin de aqıqa qurbanyn shalady. Ul ne qyz dep bólejarmaı árqaısysyna bir qoıdan shalsa jetkilikti[2]. Al, «ul balasyna eki qoı», «qyz balasyna bir qoı» soıǵysy kelgenderdiń bul nıetteri de Alla Elshisiniń súnnetine teris emes[3]. Aqıqa qurbanyn shalar kezde: «Bısmıllahı, Allahý ákbar. Allahym, bul seniń rızalyǵyń úshin shalynǵan pálensheniń aqıqa qurbany» – delinedi. 

 

[1] Ahmad, (Náılúl-áýtar, 5/136
[2] O.N.Bılmen, Ǵylymhal: Aqıqa qurbany bólimi
[3] Ibn Mája, 3163