QAZA NAMAZDARDYŃ JAMAǴATPEN OQÝ TÁRTIBI QALAI?

 Negizinde, bes ýaqyt namazdy óz ýaqytynda óteý paryz. Sebepsiz oqymaý durys emes. Qaza[1] namazdardy jamaǵatpen oqýǵa ruqsat etiledi.

Kópshilik bolyp namazdy qaza etse, azan shaqyrady, qamat aıtyp, namazdy jamaǵatpen oqıdy[2].

Ábý Márııam basynan ótken bir oqıǵany bylaı baıandaıdy: «Biz Allanyń Elshisimen (ﷺ) birge saparda edik.

Túni boıy jol júrdik. Tań namazy taıaǵan ýaqytta Allanyń Elshisi (ﷺ) toqtap, at-kóliginen tústi de, uıyqtaýǵa jatty. Adamdar da uıyqtady. Uıqydan oıanǵanymyzda, kún kóterilgen edi. Alla Elshisi (ﷺ) azan shaqyrýǵa buıyrdy. Azan shaqyryldy. Ol (ﷺ) aldynǵy eki rakaǵat (súnnet) namazyn oqydy. Sosyn qamat aıtýǵa buıyrdy. Qamat aıtyldy. Ol (ﷺ) turyp, bizben birge namaz oqydy»[3].  

Daýystap oqylatyn namazdardyń qazasy da daýystap oqylady[4].

 Oǵan tań namazy, quptan men aqsham namazdarynyń alǵashqy eki rakaǵaty jatady. Imam men muqtadıdyń[5] namazy sebebi[6], sıpaty[7] jáne is-áreketteri[8] jaǵynan birdeı, úılesimdi bolýy tıis[9].

Mysaly, besindi ýaqtyly oqyp jatqan ımamnyń artynan besin nemese ekinti namazdardyń qazasyn óteý durys emes. Paıǵambarymyz (ﷺ): «Rasynda, ımam ózine jamaǵattyń ilesýi, izinshe erýi úshin taǵaıyndalady. Sondyqtan oǵan qarsy turmańdar»[10], – degen.  

 [1] Qaza – belgili amaldy ýaqyty shyqqannan keıin óteý.

 [2] «Bádaıǵ as-sanaıǵ», 1/154.

 [3] «Sýnán án-Násaıı», 1/297.

 [4] «Fathý báb ál-ǵınaıa», 1/270.

[5] Jamaǵat namazynda ımamnyń artynan ergen adam.

[6]  Ár namaz óz ýaqytynda oryndalýy tıis. Basqa bir namazdy oqylyp jatqan namazǵa uıyp oqýǵa bolmaıdy.

[7] Bir-eki rakaǵat ótkizip, ımam sálem bergennen keıin qalǵan rakaǵattaryn tolyqtyryp jatqan adamǵa erip namaz oqý durys emes. Óıtkeni, ol alǵashqy tákbırmen (tákbır tahrıma) bastaǵan ımamnyń sıpatyna saı kelmeıdi.

[8] Jamaǵat namazynda muqtadı men ımamnyń is-áreketteri (qııam, rýkýǵ, sájde, rakaǵat t.b.) úılesimdi bolýy shart.

[9] «Bádaıǵ as-sanaıǵ», 1/138.

[10] «Sahıh ál-Buharı», 1/237.

Istochnık: http://fatua.kz/kz/post/view?id=850