Jyrtyq djınsy kııýge bola ma?

17 shіlde 2018 13186 0
Оqý rejımi

Ássálámýǵaleıkým! Qazir moda da jyrtyq djınsy, jyrtyq fýtbolka t.b. Endi suraǵym: olar sharıǵat boıynsha ruqsat pa?


Ответ

Ýaǵaleıkýmýssálám ýá rahmatýllahı ýá bárakátýh!

Qasıetti Quran Kárimde, «Aǵraf» súresinde bylaı delinedi:

«Eı, adam balasy! Shynynda biz senderge uıatty jerlerińdi japsyn dep kıim túsirdik jáne áshekeıdi túsirdik. Taqýalyq kıimi – mine eń jaqsysy. Ol nárse Allanyń belgilerinen. Múmkin olar, eskertýge qulaq asar»[1].

Islam zamanǵa saı kıinýdi joqqa shyǵarmaıdy. Buryndary er kisiler uzyn shapan kıip júrgen bolsa, qazirgi tańdaǵy er kisilerdiń kıim úlgisi ózgeshe. «Elý jylda, el jańa» demekshi, ýaqyt ótken saıyn kıim úlgisiniń de ózgerip otyratyndyǵy zańdylyq. Sondyqtan bolar, Alla Taǵala Quran Kárimde er kisiler úshin belgili bir kıim úlgisin buıyrmaǵan. Paıǵambarymyzdyń da hadıs shárıfterinde «pálen» úlgide kıinińder degen naqty buıryq joq. Bul da dinimizdiń qııametke sheıin óz qundylyǵyn joǵaltpaıtyndyǵyna bir dálel deýge bolady.

Alaıda, munda da eskerilýi tıis ózindik qaǵıdattary joq emes. Saıyp óter bolsaq: 

Birinshiden, er kisilerdiń kıim úlgisi áıel kisilerdiń kıim úlgisinen ózgeshe bolýy tıis.  

Ekinshiden, áýret jerlerdi jaýyp turýy kerek. Er kisilerdiń áýret jeri - kindik pen tize arasy (tize jabylýy kerek).

Úshinshiden, baısaldy kıim úlgisin tańdaǵan durys. Búkil aǵzasy syrtqa teýip turatyndaı asa tyrysqan nemese sońǵy kezde kezdesip jatatyndaı ár jeri oıyq-oıyq, jyrtyq-jyrtyq bolmaǵany durys. Alla Taǵala joǵarydaǵy aıatta «Taqýalyq kıimi – mine eń jaqsysy» deıdi.

Tórtinshiden, jergilikti mentalıtetti de eskergen jón. Qoǵamda ersi sanalatyn kıim úlgisi - dinı turǵyda da ersi sanalmaq.   

Besinshisi, túrli dinı sımvolıkalar beınelenbegen bolýy kerek jáne laj bolsa, sýretsiz bolǵany abzal.  

Altynshysy, jalpylama Islamı tálim-tárbıemen ushtaspaıtyn, ar-ojdanǵa teris, arsyz kıim úlgileri dinde tyıym salynady.

Sondyqtan da, keıingi kezde paıda bola bastaǵan jyrtyq-jyrtyq djınsy shalbaryn kııý musylmanshylyq kıim kııý ádebine teris bolǵandyqtan, sharıǵatta ruqsat etilmeıdi. Paıǵambarymyz (ǵaleıhıssálám):

«Kim bir qaýymǵa uqsasa, ol – solardan», - degen.

[1] Aǵraf súresi, 26 aıat.

Abdýsamat Qasym

Materıal islam.kz saıtynan alyndy

Tegter: djınsy
Pіkіrler Kіrý