Adamnyń ishteı aıtqany amal dápterge jazyla ma?

10 shіlde 2019 9991 0
Оqý rejımi

Ássálámýǵaleıkým! Ustaz, adamnyń ishteı aıtqany amal dápterge jazyla ma?


Ответ

Ýaǵaleıkýmássálám ýá rahmatýllahı ýá bárakátýh!

Adamnyń ishteı aıtqany da, oılaǵan oıy da amal dápterge jazylady deýge negiz bar.

Hadıs shárıfte bylaı delinedi: «Alla Taǵala jaqsylyq pen jamandyq haqynda jazǵanda bylaı baıan etti: «Kimde-kim, bir jaqsylyq jasaýǵa oqtalyp, biraq ony is júzine asyra almasa, onysyn Alla Ttaǵala óz quzyrynda «jaqsylyqty tolyqtaı jasady» dep jazyp qoıady. Egerde nıet etken jaqsy amaldy júzege asyrsa, Alla Taǵala oǵan óz quzyrynda on saýaptan, jeti júzden asa saýapqa deıin jazyp qoıady...».

Atalmysh hadıste nıet qylǵan jaqsy amal júzege aspaı qalsa da onysy «oryndaldy» dep jazylady delinip tur. Bul – ishteı oılaǵan jaqsy, izgi oılarymyzdyń amal dápterge saýap bop jazylatyndyǵyn bildiredi.

Hadıstiń jalǵasynda: «...Sondaı-aq, kimde-kim bir jamandyq isteýge nıettenip, alaıda ol nıetin júzege asyrmasa, Alla Taǵala óz quzyrynda «bir jaqsylyq jasady» dep jazyp qoıady. Nıetin júzege asyrǵan kúnniń ózinde (jasaǵan jamandyǵyna) «bir jamandyq jasady» dep jazyp qoıady», – delingen[1].

Iaǵnı, jaman oılarymyz úshin de jaýaptymyz. Mysaly, ishtegi qyzǵanysh, kóre almaýshylyq, áldekimge degen jaman oılar qalyptastyrý, bireýge jamandyq oılaý t.b. bulardyń bári amal dápterge jazylady. Degenmen, raıymyzdan qaıtyp, oıymyzdy durystaıtyn bolsaq, Alla Taǵala keshirim etedi. Onymen qoımaı, jaman oıdan tyıylǵanymyz úshin de saýapqa bóleıdi. Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) ne dedi? Jaman nıetten baz keshse, bir jaqsylyqtyń saýaby jazylady dedi.

Máselenkı, basqa bir hadıste Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) aıtady: «Júreginde zárredeı tákápparlyq bolǵan adam peıishke kirmeıdi». Júrektegini Alla bilmese, ózge adam bilmesi anyq. Bunyń ózi ishtegi oılaǵan oıymyz ben ishteı aıtqan sózderimizdiń amal dápterge jazylatyndyǵyna dálel.

Áıtse de, jańa aıtyp ótkenimizdeı, adam jaman túsinikterden arylýǵa tyrysyp, «áǵýzýdi» ne «astaǵfırýllany» aıtý arqyly kúnáǵa jeteleıtin oılardy qýyp otyrsa, keshirim bar ári saýapqa keńeledi.

Eń durysy – Allaǵa málim!

 


[1] Sahıh Buharı men Sahıh Múslim. Osy hadıske túsindirme bere kele belgili hadısshi ǵulama ıbn Hajar ál-Asqalánı (m.1372-1448j.) bylaı dep ótedi: «Adamnyń kókeıindegi nárselerden perishteniń habardar ekendigine osy hadıs dálel. Onysy Allanyń bildirýi arqyly bolýy múmkin nemese ishtegini bile alatyn qabilet jaratýy arqyly bolýy múmkin». (Fathýl Barı - №6126 hadıs).

Pіkіrler Kіrý