Quran úıretetin áıel etekkir kezinde ne isteý kerek?
Ássálámýǵaleıkým! Men «Quran oqyp úırený» dárisinen áıelderge sabaq beremin. Ózderińiz bilesizder, áıel zatynyń ár aı saıyn keletin etekkir (haıyz) merzimi bolady. Keıde keıbir oqýshy qyzdar osy sebepti aptalap sabaqtan qalyp jatady. Osyndaı jaǵdaıda, Quran úıretip-úırene berse bola ma?
Ответ
Paıǵambarymyz (s.a.ý.) áıelderge haıyz kezinde Quran oqýdan tyıǵany belgili[1]. Hadısterge súıene otyryp ǵalymdarymyzdyń basym kópshiligi haıyz jáne júnip kezinde Quran oqýǵa ruqsat bermegen.
Degenmen, Hanafı mázhabynyń ishindegi keıbir ǵulamalar (Imam Tahaýı[2], Imam Kárhı[3] r.a.): «muǵalim áıelderge haıyz kezinde bir aıatty tolyǵymen oqymastan jartylaı bólip-jaryp oqý arqyly, ózgege úıretse bolady[4]» dese, Málıkı mázhabyndaǵy ǵulamalar «haıyz jáne nıfas kezderindegi Quran úıretýshi jáne úırenýshi áıelderge Qurandy ustaý ári ony oqýǵa ruqsat etiledi. Sebebi, bul qajettilik. Al júnip bolǵan er kisilerge bul bolmaıdy, óıtkeni, olar taıammým alyp ne ǵusyl quıyný arqyly tazalana alady[5]», - degen.
Ǵulamalardyń joǵarydaǵy pikirlerine súıene otyryp, qazirgi kúngi din mamandary «Quran úıretýshi jáne úırenýshi áıelder etekkir ýaqyttarynda tálimderin jalǵastyrýlaryna bolady» degen toqtamǵa kelgen[6].
[1] Ibn Májá rıýaıat etken – 595,596
[2] Hıjrı jyl sanaǵy boıynsha 321 jyly dúnıeden ozǵan
[3] Hıjrı jyl sanaǵy boıynsha 260 jyly dúnıege kelgen
[4] a) Býrhanıddın ál Býharı, Mýhyt: 1 tom, 217 bet;
á) Ibn Abıdın, Raddýl mýhtar: 1 tom, 488 bet;
b) Tahaýı, Mýhtasarýt Tahaýııa: 18 bet.
[5] a) Ál Baǵdadı Málıkı, Tálqın: 1 tom ,74 bet. Rııad Makkatýl Mýkarrama;
b) Mýhammád Ámır, Ál Iklıl: 24 bet.
[6] Diyanet Isleri baskanligi, Ilmihal: 1- tom, 212 bet; http://hayrettinkaraman.net/
http://naseemalsham.com http://sorularlaislamiyet.com/