QAJYLYQQA BARÝ TEKKE AQShA ShAShÝ MA?
Suraq: Meniń kórshim bar, ol kisi meniń juma kúnderinde meshitke baratynymdy qalamaıdy. Bir kúni aýlada otyrǵanymda qasyma kelip: «Qajylyqqa barý durys emes, oǵan bergen aqshań zaıa ketkenmen teń» dep «keńes» berdi. Men oǵan eshnárse aıta almadym.
Ответ
Jaýap: Búginde mundaı ıslamafobdyq pikirdi aıtatyndardyń kim ekeni málim. Olardyń maqsaty aıdan anyq, ol – musylmandardyń arasyna jik salý. Islamda árbir qulshylyqtyń qyry men syry bar. Adam olardy bilmeıinshe «biletin» adam sııaqty sóılemeýi qajet. Sondaı qulshylyqtardyń biri – qajylyq. Birinshiden, qajylyq – ıslamdaǵy bes paryzdyń besinshisi. Ózin musylman sanaǵan adam úshin qajylyqty durys nemese burys dep talqylaýǵa quqy joq. Ony Qudaı Taǵala paryz etti. Al endi qajylyq qandaı ýaqytta paryz bolmaq, bul basqa másele. Qajylyq kedeı men miskinge, taqyr pen paqyrǵa paryz emes. Ol densaýlyǵy myqty, dáýletti, qajylyq saparyna baryp kelgen aralyqta otbasy jeterlik dárejede qamtamasyz etilgen aýqatty azamat bolýy qajet.
Ekinshiden, Qudaı Taǵala jumyr basty pendeniń qajylyǵyna muqtaj emes, qajylyq bizge kerek. Qajylyq adamǵa rýhanı kúsh pen azyq beredi. Mysaly, ımam Muslım men Násaıde: «Bir ýmra kelesi ýmraǵa deıingi aralyqta jasalatyn kúnálardy óshiredi. Qabyl bolǵan qajylyqtyń qarymy tek jannat qana», – degen hadıs bar. Qajylyqqa barǵan adam rýhanı baıyp keledi. Bul sııaqty aıat pen hadıster musylmanǵa ómirdiń aýyrtpalyǵy men mashaqatyna qarsy kúresýine kúsh, jiger beredi. Bolashaqqa úmitpen qaraýyna demeý bolady.
Úshinshiden, qajylyqtyń áleýmettik-qoǵamdyq mańyzy joǵary. Sebebi, qajylyq kezinde tórtkúl dúnıeniń tórt buryshynan qajylar keledi. Olardyń ulty, tili, násili, mádenıeti, salty men dástúri, minezi, mansaby men ataǵy jáne qyzmeti ártúrli. Memleket basshysynan bastap qarapaıym halyqqa deıin dáýletti, kedeı demeı bir jerde bas túıistirip, qasıetti Qaǵbanyń aldynda mańdaılaryn jerge tıgizedi. Qajylyqty halyqaralyq deńgeıdegi eń úlken sammıt, jıyn nemese konferentsııa deseńiz bolady. Álemde mundaı is-sharany eshqandaı din ataýy nemese memleket jasaı almaı otyr. Qajylyqtaǵy adamdar sonsha aıyrmashylyqqa qaramaı birdeı aq ıhram [qajylyq barysynda jamylatyn aq tústi kıim] kıip jer betindegi birlik pen beıbit ómirdiń, turaqtylyq pen yntymaqtyń ne ekenin kózderimen kórip qaıtady. Bul ǵıbratty adam kózimen kórmeıinshe eshqandaı aqshamen nemese týrıstik saıahatpen satyp ala almaısyz.
Jalǵas SADÝAHASULY
Автор: Қожанов Қасым