BALAǴA AT QOIý KIMNIŃ QUQYǴY
Assalaýmaǵaleıkým! Jaqynda Allanyń qalaýymen náresteli bolatyn edik. Sizderden suraıyn degenim, balaǵa at qoıý kimniń quqyǵynda?
Ответ
Ýaǵaleıkýmassalam!
Balaǵa at qoıý – ákeniń quqyǵy. Sharıǵat boıynsha, sheshege qaraǵanda bul quqyqqa áke laıyqtyraq. Sebebi, balaǵa tikeleı jaýapty adam – ákesi. Bala ákege tıesili bolyp tabylady. Bul jóninde Quranda bylaı aıtylady: «Bala emizetin analardy as-aýqat jáne kıim-keshekpen sharıǵatqa qaıshy kelmeıtin qoǵamdaǵy ǵurypqa saı laıyqty túrde qamtamasyz etý – balanyń ákesiniń mindeti[1].
Paıǵambarymyz (Oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) óz sózinde: «Balanyń ákesindegi aqysy úsheý: dúnıege kelgende ádemi esim qoıý, aqyly kirgende dindi úıretý jáne er jetkende úılendirý»,[2] – deıdi.
Degenmen, bir otbasy bolǵandyqtan, ózara aqyldasyp, biraýyzdan kelise otyryp balaǵa ádemi at tańdaǵan jaqsy bolady. Alla Taǵala óziniń kitabynda múminderdiń sıpatyn bylaı baıandaıdy: «Olar barlyq isterin ózara keńese otyryp isteıdi»[3].
Qazaq dástúrinde tuńǵysh nemeresine at qoıý qurmeti kóbinese ata-ájesine tabystalady. Sebebi, qazaqtyń «Qarty bar úıdiń – qazynasy bar» degen maqaly beker aıtylmaǵan. Nemere týǵanda ákesi syı-qurmet retinde at qoıý aqysyn óz ákesine tabystaıdy. Óıtkeni, áke – balanyń ómirge kelýiniń sebepshisi.
Автор: Айдос