Áıelderdiń boıanatyn zattaryn satýǵa bola ma?

05 qyrkúıek 2022 5879 0
Оqý rejımi

Suraq: Áıelder kıimin, boıaný zattaryn satýǵa bolady ma?


Ответ

Ǵalymdar qandaı bir zat halalǵa da haramǵa da qoldanýǵa keletin bolsa, atalmysh sıpattaǵy zatty jasaýǵa da, satýǵa da bolady dep biraýyzdan kelisken. Kóptegen mýbah (ruqsat etilgen) zattardy halal maqsatta qoldanýǵa nemese ony haram iske paıdalanýǵa da múmkindigi bar. Mysaly pyshaq, qysqa ıýbka, beınekamera t.b. Pyshaqpen bir adamnyń janyn qııýǵa da nemese nan týraýǵa da bolady. Alaıda bulardyń barlyǵyn jasaýǵa da, satýǵa da sharıǵı turǵydan ruqsat etilgen.

Oǵan negiz retinde myna qaǵıdany alǵa tartady: «Eger haramnyń naqtylyǵy anyqtalmasa, onda ony qoldanýǵa bolady». Iaǵnı eki qoldanysqa paıdalana beretin nárselerdi, kim haram jolǵa qoldansa – kúnási ózine, oǵan jasaýshy, satýshy jáne deldal jaýapty emes. Imam áz-Záılaǵı «Tábıın ál-haqaıyq» aty kitabynda negizi haram bolmaǵan birneshe nárselerdi (múıizdi qoshqar, tóbelesetin átesh, kógershin) atap bolǵan soń, «Bulardy satý haramǵa jatpaıdy. Óıtkeni olardyń bolmysy haram emes, kerisinshe tyıym salynǵan tusy, qoldanysqa paıdalanǵan isi haram bolyp tur deıdi»[1]. Endeshe árbir nárseni jaqsyǵa da jamanǵa da qoldanýǵa bolatyn bolsa, onda ony satýǵa ruqsat etiledi.

Áıelder kıimdi, makııajdy óz úıinde kúıeýiniń aldynda nemese kóshege shyqqanda qoldanýy múmkin. Onyń qandaı jolǵa qoldanyp jatqanyna satýshy jaýapty emes. Istegen isine ózderi jaýap beredi.

Osyǵan oraı, áıelderdiń kıimin, boıanatyn zattaryn jasaýǵa da, satýǵa da bolady. Jaýapkershilik qoldanyp jatqan adamnyń moınyna túsedi. Eger durys paıdalansa halal, haram iske qoldansa kúnásin ózi kóteredi.

fatua.kz


[1] Áz-Zaılaǵı, «Tábıın ál-Haqaıyq», 3/297.

Автор: Muslim.kz порталы

Pіkіrler Kіrý