Qajylyq-2019: atqarylǵan is-sharalar esebi (FOTO+VIDEO)

 I. BASQARÝ-BAQYLAÝ JUMYSTARY BOIYNShA

2019 jyldyń basynda Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasynyń tóraǵasy, Bas múftı Serikbaı qajy Oraz Qajylyq mıssııasynyń quramyn bekitken bolatyn. Serikbaı qajy Satybaldyulynyń buıryǵymen naıb múftı Alaý Shaıqymuly Qajylyq mıssııasynyń tóraǵasy bolyp bekitildi. Al QMDB Apparat basshysy Ǵylymbek Májıev mıssııanyń tóraǵa orynbasary bolyp taǵaıyndaldy.

Mıssııa janynan Ýaǵyz-nasıhat toby (jetekshisi – Altynbek Utyshanuly), Pátýa berý toby (jetekshisi – QMDB Sharıǵat jáne pátýa bóliminiń mamany Medet Qursaqov), dárigerler toby (jetekshisi – joǵary sanatty dáriger, Medıtsına ǵylymnyń kandıdaty Birjan Dosmaılov), Aqparat toby (jetekshisi – QMDB «Hıkmet» teleradıostýdııasynyń tilshisi Erkin Shákiruly) quryldy. Mıssııa quramyna QR Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrligi tarapynan D.Nurbaev engizildi.

Mıssııa músheleri eki topqa bólinip, Qazaqstan qajylary ornalasqan Mekke men Madınadaǵy qonaqúılerdi aralap, otandastarymyzdyń jaǵdaıymen tanysty, olardyń ótinish-tilekterin tyńdady. Tekserý barysynda qajylardyń densaýlyǵy, ýaǵyz-nasıhat, túsindirme jumystarynyń júrgizilýi, qonaqúıdiń ashanasy, as máziri, ondaǵy tazalyq, kólikterdiń ýaqytyly júrip-turýy t.b. máselelerge basa nazar aýdaryldy. Sonymen qatar QMDB men Qajylyq mınıstrliginiń qoıǵan talaptarynyń oryndalý barysy tekserildi. Kezdesý kezinde 18 fırma jetekshileri men dárigerlerine tıisti tapsyrmalar berildi.

II.ÝAǴYZ-NASIHAT JUMYSTARY BOIYNShA

Qazaqstan Qajylyq mıssııasy janyndaǵy Ýaǵyz-nasıhat tobynyń uıymdastyrýymen qajylar arasynda 20 kúnde 260 taqyryp qozǵalyp, 19 754 adam qamtylǵan. Bıyl QMDB tóraǵasy, Bas múftı Serikbaı qajy Oraz qajylyqqa baratyn ımamdar men qajylyq kezinde aıtylýy tıis ýaǵyzdardyń taqyrybyn ózi bekitip bergen bolatyn. Osylaısha 18 ýaǵyzshy 3200 qajyny tolyq qamtı aldy. Odan bólek mıssııamen birge barǵan bilikti ustazdar da jıylǵan jamaǵatqa ýaǵyz aıtty.

QMDB Apparat basshysy Ǵ.Májıevtiń «júrgiziletin ýaǵyzdar birizdi bolýy tıis» degen usynysyna oraı, jumys ta sol tártippen júrdi. Elimizdiń ár aımaǵynan iriktelip alynǵan ımamdar aldymen emtıhan tapsyrdy. Irikteýden ótkender ǵana bıyl Qasıetti mekenge baryp qaıtty.

Odan bólek Nasıhat jáne qoǵammen baılanys bóliminiń meńgerýshisi Altynbek Utyshanulynyń jetekshiligimen bıyl alǵash ret «Qajylyq ýaǵyzdary» men «Qajylyqta aıtylatyn duǵalar» atty qosymsha kómekshi kitaptar daıyndalyp, barlyq qajylarǵa úlestirildi. Ýaǵyzshylardy bastap barǵan Altynbek Utyshanuly kún saıyn atqarylǵan is-sharalardyń esebin WhatsApp jelisi arqyly alyp, atqarylǵan jumystardyń esebin ortaq topqa joldap otyrdy. Ýaǵyzshylardyń qatarynda elimizge tanymal ustazdar Sansyzbaı Qurbanuly, Ábdiǵappar Smanov, Rızabek Battaluly, Qabylbek Álipbaıuly, Hasan Amanqulov, Ersin Ámire syndy bilikti ımamdar boldy. Odan bólek tuńǵysh ret 20 kúnge 20 ýaǵyz toptastyrylyp, beınekameraǵa taspalandy.

Endi keı kompanııalarda atqarylǵan jumystarǵa qysqasha toqtalsaq. Qajylyq fırmalary arasynda «Atlas Tourism» JShS 11 kúnde 19 taqyryp qamtylyp, 1790 adam qatysqan. «Hıkmet Trevel» 8 kún ishinde 7 taqyrypqa ýaǵyz aıtylyp 673 adam qatysqan. «Nur-Qazaqstan» JShS 14 kúnde 19 taqyryp qamtylyp, 2634 adamǵa ýaǵyz aıtylǵan. Al qamtylǵan negizgi taqyryptarǵa toqtalsaq «Qajylyq - teńdessiz qulshylyq», «Mekke qalasynyń tarıhy», «Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s) Mekke kezeńi», «Ihram halindegi amaldar», «Qajylyqtyń sharttary», «Qabyl bolǵan qyjylyqtyń syıy - jannat», «Taýaf jasaýdyń mańyzdylyǵy» syndy t.b. taqyryptar boıynsha ýaǵyz aıtyldy. Jumys barysynda dəstúrli emes dinı kózqarastaǵy tulǵalardyń úgit jasaýyna jol bermeý məselesi jiti qadaǵalandy.

II. PÁTÝA BERÝ JUMYSTARY BOIYNShA

Qazaqstan qajylaryna 200-den astam pátýa berildi. Qajylyqqa qatysty dinı tereń suraqtar aýyzsha, jazbasha qoıyldy. Sonymen qatar, WhatsApp jelisi arqyly da pátýa suraǵandarǵa ýaqytyly jaýap berildi. Suraqtardyń deni ıhram həlinen shyǵý, shaıtanǵa tas atý, ettekkir jaǵdaıynda qajylyq óteý, taýap jasaý, Mına men Muzdalıfa aımaǵynda túneý, namazdy qysqartyp oqý, t.b. qajylyq rúkinderi men paryzdaryna qatysty qoıyldy. Pətýa berý tobynyń jetekshisi Medet Qursaqov atalǵan saýaldarǵa der kezinde jaýap berdi.

IV.EMDEÝ-SAÝYQTYRÝ ShARALARY BOIYNShA

Otandastarymyz Qasıetti mekenge attanbas buryn menıngıtke qarsy ekpe (vaktsınatsııa) saldyrǵan bolatyn. Al elden qajylyq saparǵa barǵan 3200 qajynyń densaýlyq jaǵdaıyna baqylaý jasaý, dárigerlik kómek kórsetý mıssııa quramyndaǵy úsh dáriger jáne 18 fırmanyń óz dárigerlerine júkteldi. Qajylyq sapardyń sońyna deıin 2170 qajy dárigerlik kómekke júgindi. Dárigerlik top Mekke men Medına qalalarynda qatar qyzmet kórsetti. Endi naýqastardyń jaǵdaıyn taratyp aıtsaq:

Gıpoglıkemııalyq koma - 1 jaǵdaı (Mına qalasynda esin joǵaltý, sheteldik azamat, kómek berildi);

Kún ótý (kúnniń soqqysy) - 4 jaǵdaı (ınfýzıondy terapııa júrgizildi); Jedel respıratorly vırýstyq ınfektsııalardyń asqynýy (bronhıt pen obstrýktıvti bronhıt) - 5 jaǵdaı (ınfýzııalyq jáne antıbıotıkalyq terapııa júrgizildi);

IBS.Stenokardııa FK 2. - 1 adam

Azqazannyń oıyq jarasynyń órshýi, asqazan-ishekten qan ketý - 1 jaǵdaı Kvınke isigi - 1 jaǵdaı (ınfýzıondy terapııa júrgizildi)

Gıpertonııalyq krız 4 jaǵdaı (ınfýzıondy terapııa júrgizildi)

Aýrýlardyń ishinde eń kóp kezdeskeni jedel resrıratorlyq vırýsty ınfektsııa 1337 adam;

550 adamda aıaqtyń ár túrli qajalýlary tirkeldi;

Júrek qantamyr júıesi aýrýlary 255 adamda, kóbisinde qan qysymynyń joǵarylaýy boldy;

Asqazan ishek joldary aýrýlarymen 110 adam, munyń 25-de burynǵy ózderindegi sozylmaly aýrýlarynyń órshýi baıqaldy;

Tirek qımyl apparaty aýrýlary 92 adamda;

Allergııalyq dermatıt 26 adamda ;

Sonymen qatar qant dıabetimen 4 adam, bronh demikpesimen 7 adam baqylaýda boldy.

Bir adam jedel appendetsıtpen aýrýhanaǵa jetkizilip, der kezinde dárigerlik kómek aldy. Bir adam jol apatyna ushyrap, shuǵyl túrde jedel járdemmen aýrýhanaǵa jetkizilip, barlyq zertteýler jasalyp, jeńil dárejede bas mı jaraqaty, dene jaraqaty dıagnozymen em taǵaıyndaldy. Eń bastysy qajylarǵa dári dármekter jetkilikti boldy. Paryzyn óteýshiler elge aman-esen oraldy.

V.AQPARAT TARATÝ JUMYSTARY BOIYNShA

Qajylyq mıssııasy Aqparat taratý toby 50-den astam jańalyq taratty. «Asyl arna» telearnasy, «KTK», «Qazaqstan» ulttyq arnasy, Atameken bıznes arnasy, 31 arna arqyly kórermenge qajylyq týrasynda aqparattar berildi. Birneshe márte tikeleı Efır qosyndary júzege asty. Odan bólek elimizdegi Tengrinews.kz, Nur.kz, Sputnik.kz, Kazinform, Kazislam, Aiqyn, Inbusiness, Muslim.kz saıttaryna aqparattar ýaqytyly shyǵyp turdy. Sondaı-aq QMDB qarasty «Hıkmet» teleradıostýdııasyna der kezinde #Qajylyqkúndeligi degen atpen materıaldar jarııalandy. Basty jańalyqtar Dinı basqarmanyń resmı saıtyna shyqty.

VI.UIYMDASTYRÝ-ÚILESTIRÝ IS-ShARALARY BOIYNShA

Mekke qalasynda Qajylyq mıssııasynyń tóraǵasy Alaý Shaıqymulynyń jetekshiligimen ulyq sapardy uıymdastyrý-úılestirý jumystaryna qatysty arnaıy alqaly jıyn ótti.

Jınalysqa QR Jıdda qalasyndaǵy Konsýldyǵynyń basshysy Talǵat Shaldanbaı, QMDB Apparat basshysy, mıssııa tóraǵa orynbasary Ǵylymbek Məjıev, Qoǵamdyq damý mınıstrliginiń ókili Dosymjan Nurbaev, qajylyq kompanııalarynyń jetekshileri, jolbasshy (gıd) mamandar, ımamdar men jýrnalıster qatysty.

Jıynda dárigerdiń jumysy, jolbasshy (gıd) mamandardyń qyzmeti, qonaqúılerde sanıtarlyq talaptardyń saqtalýy, qajylarǵa túsindirme jumystardyń júrgizilýi, dinı rásimderdiń durys oryndalýy, azamattardyń densaýlyǵy, jol-kólik qaýipsizdigi, t.b. máseleler jan-jaqty talqylandy.

Resmı jınalysty ashqan naıb múftı Alaý Ádilbaev fırma jetekshilerine múftııat pen Qajylyq mınıstrliginiń talaptaryn yjdahattylyqpen oryndaý qajettigin jetkizdi.

Óz kezeginde sóz alǵan Jıdda qalasyndaǵy Konsýldyq basshysy Talǵat Raqymqululy qajylyq saparynyń uıymdastyrý jumystaryna elshilik tarapynan jan-jaqty qoldaý kórsetiletinin málimdedi.

Al QMDB Apparat basshysy Ǵylymbek Jádigeruly fırma jetekshileri men ımamdarǵa dástúrli emes dinı kózqarastaǵy tulǵalardyń ýaǵyz aıtýyna jol bermeýdi tapsyrdy.

Qoǵamdyq damý mınıstrliginiń ókili Dosymjan Nurbaev ta ýákiletti organ tarapynan qoldaý kórsetilip jatqanyn málimdedi.

Jıyn sońynda Qajylyq mıssııa basshylary fırma jetekshileri men ımamdarǵa tıisti tapsyrmalar berdi.

Mekke qalasynda Qazaqstan musylmandary dinı basqarma atynan 200 qajyǵa dastarhan jaıyldy.

Is-sharaǵa naıb múftı Alaý Ádilbaev, Qajylyq mıssııasynyń músheleri, Qazaqstannyń Jıdda qalasyndaǵy Bas konsýly Talǵat Shaldanbaı, Ózbekstan Bas múftıiniń keńesshisi, qajylyq fırmalarynyń jetekshileri, ýaǵyz-nasıhatqa jaýapty ımamdar qatysty.

Alǵashqy sóz alǵan QMDB Tóraǵa orynbasary Alaý Shaıqymuly Bas múftıdiń duǵaı səlemin jetkizip, izgi nıeti men tilegin bildirdi.

Konsýldyq jetekshisi Talǵat Raqymqululy qajylarǵa uly saparda sabyrlyq pen tózimdilik tiledi.

QMDB Sharıǵat jəne pətýa bóliminiń meńgerýshisi Sansyzbaı qajy Qurbanulynyń əserli ýaǵyzy qajylardyń júregin tebirentti.

Shara sońynda aqsaqaldar bata berip, alǵysy men jyly lebizin jetkizdi.

Mekke shaharynyń irgesindegi arapat aımaǵynda Ortalyq Azııanyń din ǵulamalary musylman úmbetiniń ıgiligi men birligi úshin duǵa jasady. QMDB tarapynan uıymdastyrylǵan «Bir mezette – bir nıet» sharasyna 300-den asa qajy qatysty.

Qazaqstan delegatsııasyn bastap barǵan naıb múftı, Qajylyq mıssııasynyń tóraǵasy Alaý Ádilbaev Bas múftı Serikbaı qajy Orazdyń ystyq səlemin jetkizdi.

Arafatta turyp naıb múftı, Qajylyq mıssııasynyń tóraǵasy Alaý Shaıqymuly, belgili ustaz Ábdiǵappar Smanov, QMDB Sharıǵat jáne pátýa bóliminiń meńgerýshisi Sansyzbaı Shoqanov, Qabylbek Álipbaıuly bastaǵan din qyzmetkerleri elimizdiń ıgiligi, halqymyzdyń amandyǵy men tynyshtyǵy úshin, sonymen qatar ul-qyzdarymyzdyń ımandy, ıbaly, ınabatty bolýyn surap, duǵa jasady.

Qajylyq rásimderinen keıin paryzyn óteýshiler Mádına qalasynda bolyp, paıǵambar meshiti men qasıetti oryndardy zııarat etti.

Osylaısha Mekke men Mádınaǵa attanǵan 3200 otandasymyz elge din aman oraldy. 24-tamyz kúni qajylardyń sońǵy legi Shymkent áýejaıyna qondy.