Naıb ımam sýıtsıd taqyrybynda nasıhat júrgizdi (FOTO)
Astanada QR IIM Úkimettik mekemelerdi kúzetý jónindegi polıtsııa polkiniń qyzmetkerleriniń qatysýymen «Ómir, sen maǵan qymbatsyń» taqyrybynda semınar ótti. Jıynda Qazaqstan ǵana emes, búkil álem halqyn tolǵandyryp otyrǵan sýıtsıd máselesi sóz bolyp, arnaıy qonaqtar – Astana qalasynyń psıhıatrııalyq aýrýhanasynyń joǵarǵy dárejeli psıhıatr-dárigeri Raýshan Sársenova men respýblıkalyq «Áziret Sultan» meshitiń naıb-ımamy Baqytjan Ótkelbaev mańyzdy taqyrypty jan-jaqty talqylady.
Psıhıatr-dáriger Raýshan Sársenova oılaýdyń ózine júrek daýalamaıtyn statıstıkany sóıletip, sýıtsıdtiń negizgi sebepterine toqtaldy. Sondaı-aq, onyń qabyldaýyna keletin astanalyqtardyń qarasa burynǵymen salystyrǵanda edáýir kóbeıgen.
«Búginde jer betinde ár 20 sekýnd saıyn bir adam sýıtsıdten kóz jumsa, ár 2 sekýnd saıyn bir adam óz-ózine qol jumsaýǵa áreket jasaıdy. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń deregine súıensek, jyl saıyn 1 mln. Adam sýıtsıdten qurban bolady eken. Ókinishke qaraı, bizdiń elimiz sýıtsıd jóninen álem boıynsha aldyńǵy oryndarda júr. Buǵan kóbinese materıaldyq jaǵdaıdy syltaý etemiz. Iaǵnı, bireý nesıesin jaba almaı qınalady, bireý baqytyna qol jetkize almaı dúnıeden baz keshedi, endi bireýleri qyzmetinen ketip, kúızeliske ushyraıdy, t.b. Munyń sońy sýıtsıdpen bitip jatqany qoǵamdy alańdatyp, dúnıeni dúrliktirip otyrǵany málim.
Basqa aýrýlardan psıhıkalyq derttiń eń úlken aıyrmashylyǵy – adamdy tekserýden ótkizetin dıagnostıkanyń bolmaýynda. Biz tek adamdardy baqylaı júrip onyń psıhozǵa shaldyqqanynǵ depressııaǵa túskenin bile alamyz. Al «Aýrýyn jasyrǵan óledi» demekshi, mentalıtetimiz sondaı ma, áıteýir, qarakóz qandastarymyz psıhıatrlarǵa kórinýden, psıhologtyń keńesine júginýden qashyp, ábden syrqaty kúsheıgen kezde baryp kómek surap jatady nemese ol kezde bári kesh bolady. Demek, árbir azamat ózinen nemese jaqyn týysy, dosynan psıhozdyń belgilerin baıqasa dereý psıhıatrǵa qaralyp, sýıtsıdtiń aldyn alýy kerek»-deıdi ol.
Al ıslamtanýshy B.Ótkelbaev sýıtsıd – barlyq dinde tyıym salynǵan úlken kúná deıdi.
«Túptep kelgende óz-ózine qol jumsaýdyń negizgi sebebi ımansyzdaqtan bolyp otyr. Quranda Alla Taǵala «…Adam balasyn kórkem etip jarattyq, ardaqty etip qoıdyq» deıdi. Iaǵnı, adamdy jaratqan da – Alla, ony ardaqty etken de – Alla, janyn alatyn da – Alla Taǵala. Paıǵambarymyz (s.a.ý.): Kimde-kim óz-ózine qol jumsasa, sol ólimine qoldanǵan quralmen tozaqta máńgi baqı azaptalady. Eger pende ózin darǵa assa, tozaqta qaıta-qaıta darǵa asylyp jazalanady, óz-ózine oq atsa, oqpen jazalanady,-degen. Tipti, sýıtsıdke ata dinimiz ıslamnan bólek, hrıstıan, ıahýdıler de qatań tyıym salynǵan. Endeshe, súrip jatqan ómirimiz bizge berilgen úlken amanat ekenin tereń túsinip, Allaǵa shúkirshilik etýimiz kerek. Onyń suraýy qatty ekenin eskerip júrýge tıispiz. Bolmashy bir dúnıelik qıyndyqtarǵa sabyr etpeı, sheshimi retinde sýıtsıdti tańdaý degenińiz, aqymaqtyq dep esepteımiz.
Burynǵy babalarymyzdyń kórgen qıyndyǵynyń janynda bizdiń basymyzdaǵy problemalar túk te emes. Ata-babamyz qanshama zobalańnan, qıyndyqtan ótti, asharshylyqty da, soǵysty da kórdi. Biraq, ımanyna, Qudaıǵa degen senimderine berik boldy. Óz-ózderine qol jumsamady, bizge ulan-ǵaıyr jerdi muraǵa qaldyrdy, táýelsizdikti ańsap ketti. Alla Taǵala Quran Kárimde «…Qıyndyqpen birge jeńildik bar» dep ýáde bergen. Iaǵnı, basyńyz qıyndyq keldi me, arqańyzǵa aýyr júk tústi me, Alla Taǵala onyń jeńildigin qosa beredi. Sondyqtan, sýıtsıd – qıyndyqtan qutylýdyń joly emes»,-deıdi B.Ótkelbaev.
Kezdesý sońynda QR IIM Úkimettik mekemelerdi kúzetý jónindegi polıtsııa polkniń psıhologııalyq top jetekshisi, polıtsııa kapıtany Álııa Tilesova jáne ınspektor psıholog Sulýshash Sembaeva qyzmeti qaýyrt polıtsııa qyzmetkerlerimen mándi de maǵynaly suhbat qurǵan qonaqtarǵa rızashylyǵyn bildirip, ujym atynan alǵys hat tapsyrdy.
