Jynys múshesin aýystyrýdyń úkimi

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَالصَّلاةُ وَالسَّلامُ عَلَي أَشْرَفِ الْمُرْسَلِين وَعَلَى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ أَجْمَعِين

Asa meıirimdi, erekshe raqymdy Allanyń atymen bastaımyn. Barsha madaq álemderdiń Rabbysy Allaǵa tán. Adamzattyń ardaqtysy  Muhammedke, onyń otbasy men sahabalaryna salaýat pen sálem bolǵaı!

Qazirgi zamanaýı medıtsınada adamnyń jynystyq aǵzalaryn aýystyrý ózekti máselelerdiń birine aınaldy. Sharıǵı turǵydan jynystyq músheni aýystyrýǵa tyıym salynady. Oǵan tómendegi myna aıat-hadıster aıǵaq bolady.

1) Jynystyq músheni aýystyrý – Jaratýshynyń jaratylysyn ózgertkenmen teń. Alla Taǵala mundaı ózgertýlerdi haram etken. Sebebi, mundaı soraqy is-áreket Ibilis shaıtannyń dittegen maqsatyna kiredi. Alla Taǵala Quranda Ibilis shaıtannyń bylaı dep ant ishkendigin eskertedi:

 ﴿وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ﴾

«Men olarǵa (adamzatqa) Allanyń jaratylysyn ózgertsin dep, sózsiz, ámir etemin»[1].

2) Sharıǵatta er kisiniń áıelge, áıeldiń er kisige uqsaýyna qatań tyıym salynǵan. Abdýlla ıbn Abbas (r.a.): «Paıǵambarymyz (Oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) áıelge uqsaǵysy kelgen erkekterge jáne erkekterge uqsaǵysy kelgen áıelderge laǵynet aıtty», – degen[2].

3) Mundaı jynystyq ózgertýler er men erdiń, áıel men áıeldiń úılenýine jol ashady. Al, sharıǵatymyz mundaı soraqy isti haram etken. Er men erdiń nemese áıel men áıeldiń jynystyq qatynasqa barýy – Lut paıǵambardyń dáýirinde jasalǵan azǵyndyqtyń jalǵasy.

Dúnıejúzilik musylman Lıgasyna qarasty Islamı Fıqh Akademııasy óziniń on birinshi otyrysynda osy másele jóninde: «Atalyq jynys músheleri tolyq jetilgen er kisiniń nemese analyq jynys músheleri tolyq jetilgen áıeldiń jynys múshesin qarsy taraptyń jynys múshesine aýystyrýy – haram is. Bul úlken kúnálardyń qataryna jatady. Mundaı soraqy iske qadam basqan adam jazaǵa laıyq bolady. Óıtkeni bul is Allanyń jaratqan jaratylysyn ózgertkenmen teń», – degen sheshim shyǵarǵan[3]. 

ÚKIM:

Sharıǵat boıynsha er kisiniń jynys múshesin áıeldiń jynys múshesine aýystyrýy nemese áıeldiń jynystyq múshesin er kisiniń jynystyq múshesine aýystyrýy – haram.

[1] «Nısa» súresi, 119-aıat.
[2] Hadısti ımam Buharı rıýaıat etken.
[3] Islamı Fıqh Akademııasy, 11 otyrys, Mekke qalasy, 1989 jyly qabyldanǵan № 6 qarar.

QMDB Sharıǵat jáne pátýa bólimi