JEKE QULShYLYQ - RÝHYŃA AZYQ, JÚREGIŃE QÝAT BEREDI
Qulshylyq – Jaratýshy ıemizge shúkirshilikti, adal moıynsunýshylyǵymyzdy, Oǵan degen súıispenshiligimizdi kórsetetin is-áreket. Namaz, oraza, zeket, qajylyq sekildi qulshylyq is-amaldardyń jeke adamnan bastap qoǵamdyq paıdalary shash etekten. Olardyń paıdalary óz aldyna, al negizgi maqsaty Allanyń razylyǵyna bólený.
Rabbyńnyń razylyǵy – adam balasynyń qol jetkizetin eń joǵarǵy mártebesi. Shynaıy yqylas, adal kóńilmen jasalatyn qulshylyq Jaratqannyń ulyqtyǵyn moıyndap, pendeniń álsizdigin moıyndaýdy bildiredi.
Qulshylyq Haq taǵala men jeke adamnyń arasyndaǵy rýhanı baılanysty kúsheıtip, onyń dárejesin kóteredi.
Qulshylyq adamnyń jan dúnıesin nurǵa bóleıdi. Júregin jumsartyp, minezin túzeıdi.
Jaratqanǵa jalbaryný arqyly pende toıymsyz nápsiniń qalaýlarynan qutylyp, jan tynyshtyǵyna keneledi. Quran bul shyndyqty «Júrekter Allany eske alǵan kezde ǵana jaılanady» dep bildirgen.
Al adam balasynyń eń qajetsingen nársesi osy jan tynyshtyǵy men júrek jaılylyǵy emes pe?!
Psıholog mamandardyń aıtýy boıynsha, adam óziniń ishinde jınalyp qalǵan máselelerin basqa bireýge aqtarǵan kezde ǵana kóńili ornyna túsip jeńildep qalady. Biraq ishindegisin árkimge emes, sol máseleni sheshe alatyn, aqyl-keńes bere alatyn bireýge ashqany jón. Al keı kezde adamdarǵa asha almaıtyn jaǵdaılar da bolady. Mine, sondyqtan da pende óz muń-muqtajdyqtaryn ózine «Kúre tamyrynan da jaqyn», erekshe meıirimdi ári sheksiz qudiretti Alla Taǵalaǵa jaıyp salǵanda júregi naǵyz baqytqa keneledi.
Pende keıde bilip, keıde bilmestikpen kúnáǵa boı aldyryp qoıady. Osy istegen arsyzdyǵynan arylǵysy kelgen adam táýbe etý jáne duǵa jasaý arqyly osy ishki sezimderin Jaratqanǵa bildirip, endi ony jasamaımyn dep ókinishin aqtarady.
Adamnyń kúnásin moıyndaýy ar-ojdanynyń tynyshtalýyn qamtamasyz etedi. Osynyń arqasynda pendede ómirge degen jańasha bir qulshynys paıda bolyp, ómirge senimmen qaraı bastaıdy.
Mine, jeke qulshylyq jamandyq ataýlynyń bárinen alshaq turýǵa kómektesedi. Pende jeke dara qulshylyq jasaý arqyly kir basqan kóńilin kóz jastary arqyly jýyp tazartady, kókirek kózin ashyp, qaıǵy-muńyn seıiltedi.
Negizinen musylman pendeniń jeke basyna qulshylyǵyn atqaratyn, Allany jeke otyryp eske alatyn, Quran oqıtyn, ózin esepke tartatyn, duǵa jasaıtyn, jarylqaý tileıtin, jamandyqtan jan dúnıesin tazartatyn kezderi, arnaıy ýaqyttary bolýy qajet. Taqýa jandar bes paryzynyń tysynda oryndaıtyn jeke qulshylyqtarǵa da erekshe mán bergen. Óıtkeni olar úshin jeke qulshylyq – Jaratqan ıemen jeke qalyp tildesý múmkindigi. Sondyqtan keıbir taqýa jandar «Men jeke qulshylyq jasaýdan artyq jan rahatyn, sharapattylyqty, ústemdilikti kórmedim de estimedim.
Jeke qulshylyq – jamandyq ataýlydan alys bolý, ýaqytty jáne ómirdi tıimdi ótkizý. Ári kóre almaýshylar men ishi tarlardan aýlaq bolý.
Jeke qulshylyq – qııametti oılaý, Allamen kezdesýge daıyndyq, Allaǵa boısuný, hıkmetti nárselerge oı júgirtý, danalyq teńizinen marjan izdeý bolyp tabylady».
Jeke qulshylyq tilden bolatyn aıypty, is-árekette bolatyn kemshilikti, oılaýdaǵy qatelikti jáne nápsiniń qatelikterin jasyrady. Bir sózben aıtqanda, kisi boıyndaǵy jaqsy qasıetterdiń qorǵany.
Sonymen qatar ishki dúnıeniń jandanýyna ári kórkeıýine jol ashady. Ýaqyttyń berekesin kirgizip, Allanyń jaratqandaryna qarap tereń oı júgirtý bolyp tabylady.
Qulshylyq kezinde júregi qýanyshta, al aqyly tek paıdaly nárselerdiń jemisin teredi.
Jeke qulshylyqta adam istegen isin basqa bireý kórsin degen rııashyldyqtan aýlaq bolady. Óıtkeni ony Alladan basqa eshkim kórmeıdi de estimeıdi. Tarıhtaǵy qandaı ǵalym nemese kórkem minezimen, óziniń jaqsylyqtarymen aty qalǵan adamdardyń barlyǵy da rýhanı sýsynyn osy jeke qulshylyqtan bastaǵanyn baıqaımyz.
Adamzattyń asyly, áz Muhammedtiń (s.ǵ.s.) ómiri de buǵan kýá. Ol ózine ýahı kelmeı turyp, Mekke qalasynyń kúıbeń tirliginen jyraqtap, Hıra úńgirin panalap, jalǵyz qalǵandy unatatyn. Osylaısha Jaratqan ıemiz onyń rýhyn shyńdap, aldynda kútip turǵan ulyq mindetke daıyndaǵandaı edi. Jeke dara oqshaýlaný arqyly adam rýhyna azyq, júregine qýat jınaıdy.
