Quran aldyndaǵy ýájipter

03 aqpan 2020 7269 0
Оqý rejımi

Alla Taǵala Islam úmmetine jańa tarıh berdi. Iaǵnı, ol – Islam tarıhy. Islam tarıhy aldyńǵy úmmetttiń tarıhyn qaıtalamaıdy. Sonymen qatar, jańa tarıh berip, týra joldy bir qalypty júrip, adasýdan saqtaıtyn, árdaıym týra baǵyt kórsetip, eskertip otyratyn Quran Kárimdi úlken nyǵmet etip berdi. Sonymen, jańa tarıh degenimiz - jańa úkimder. Iaǵnı, Quran úkimderi. Bul úkimder Islam úmmetin zulymdyqtan, qarańǵylyqtan jaryqqa shyǵarý úshin berildi.

Quranda «Ibrahım» súresiniń 10-aıatynda bylaı delingen: «Alıf, lám, ra. Biz saǵan adamdardy olardyń Rabbysynyń ruqsatymen (qalaýymen) olardy tuńǵıyqtan (qarańǵylyqtan) jaryqqa jáne Qudiretti, Maqtaýǵa laıyq bolǵan Allanyń jolyna shyǵarýyń úshin kitap túsirdik».

Quran – ol búkil búlik ataýlydan, jamandyqtan qutqarýshy. Ol – búkil jaqsylyqtyń basy (túbiri), ári qıyndyqtan amandyqpen shyǵarýshy. Qashan úmmetten Quran kóterilse, sonda shekarasy tartylady, áripteri, aıattary umytylyp, úkimderine amal isteý tastalady. Sondyqtan Quran Kárimdegi ýájipterimizdi úırenip, durys amal isteýimiz qajet. 

Ýájipter:

1. Quranǵa kúmánsiz, tolyqtaı ıman keltirý. Quranda «Baqara» súresiniń 1-2 aıattarynda: «Alıf, lám, mım. Ol kitap – onda eshqandaı kúmán joq, ári ol taqýalar úshin týra jol», – delingen.

2. Tılaýatpen haqyn berip durys oqý. Qurandaǵy «Ankabýt» súresiniń 45-aıatynda: «Saǵan (Quran) kitaptan ýahı etip berilgendi tılaýatpen oqy jáne namazǵa tur», – delingen.

3. Qurandy kókirekte jattaý. Iaǵnı, Quran úkimderiniń eshbirin qysqartpaı, tolyq kókirek kózben umytpastaı jattaý. Quranda: «Kerisinshe, ol (Quran) anyq aıqyn aıattar bilim syı etip berilgenderdiń (bilim ıeleriniń) kókireginde (júreginde)»[1].

4. Qurandy oqyǵanda maǵynasyna mán berip, oı eleginen ótkizý. Quranda: «Ol qasıetti kitapty olar onyń aıattaryna oı júgirtý, oılaný úshin jáne aqyl ıelerine zikir etý úshin Biz saǵan túsirdik»[2], - delingen.

5. Buıyrǵan buıryqtaryn oryndap, qaıtarǵanynan tyıylý. Qurannyń «Hashr» súresiniń 7-aıatynda: «Paıǵambar alyp kelgen nárseni alyńdar (oryndańdar), al ol qaıtarǵan nárselerden tyıylyńdar (tastańdar)», – delingen.

6. Mýhkam aıattarǵa amal istep, mýtashabıh aıattarǵa ıman keltirý. Quranda: «Bilim negizin bilýshi ilim ıeleri. Biz oǵan ıman keltirdik, munyń bári bizdiń Rabbymyzda»,- deıdi. Ári ony aqyl ıeleri ǵana zikir etedi»[3], - delingen.

Osy dálelderge súıene otyryp, Islam ǵulamalary Qurandy qurmet qylý, ulyqtaý, qorǵaý árbir musylmanǵa ýájip ekendigine bir aýyzdan kelisken. Sondyqtan, bárimizge Alla Taǵala Quran aldyndaǵy ýájipterimizdi násip etti, jeńildik bersin.

 


[1] «Ankabýt» súresi, 49-aıat.
[2] «Sad» súresi, 29-aıat.
[3] «Álı-Imran» súresi, 7-aıat.

Pіkіrler Kіrý