QAZAQTYŃ BÚGINGI QUNDYLYQTAR LEGI
Qazaqty ult, mádenıet jáne memleket retinde biriktiretin qundylyqtar legi bar. Bul qundylyqtar ǵasyrlar boıy qazaq halqynyń ulttyq ereksheligin, dúnıetanymyn, bolmysyn jáne birligin nyǵaıtyp keledi.
Birinshi, tili jáne ádebıeti bar ultpyz. Qazaq tili – ulttyq tutastyq pen ortaq sananyń ózegi. Ol halyqtyń oı-órisi men mádenıetin beınelep, urpaqtar arasyndaǵy rýhanı baılanysty qamtamasyz etedi. Qazaqtyń baı ádebıeti (jyrlar, dastandar, maqal-mátelderdi aıtpaǵannyń ózinde) uly aqyn-jazýshylarynyń murasynda tur. Qazaq (Iasaýıden bastap Abaı, Muhtar muralary)ulttyq sanasynyń negizi ekendigi anyq.
Ekinshi, din jáne rýhanııaty bar el qalaısha qundylyqsyz qalady. Islam dini, ásirese onyń sýnnıttik baǵytyndaǵy hanafı mázhaby, sopylyq, ıhsan ar ilimi, qazaq halqynyń rýhanı, fılosofııalyq jáne mádenı negizin quraıdy.
Islam qundylyqtary – baýyrmaldyq, adaldyq, qaıyrymdylyq tb – qazaqtyń kúndelikti dúnıetanymy men ómirindegi izgilik kózderi.
Úshinshi,ádet-ǵuryp, salt dástúrleri. Qazaqtyń dástúrleriniń bári ultty biriktirýshi platformalar. Adamzatsúıgishtik, Qonaqjaılyq qalpynan keshegi Stalındik repressııada da – qazaq ulty aırylmady. qazaq halqynyń meıirimdiligi men adamgershiligin nemister men sheshender jyr qylyp aıtyp júr.
Tórtinshi, qazaq ulty tarıhy, tamyry bar, otany, molasy men árýaǵy bar jáne batyrlyq dástúri saqtalǵan ǵarysh, bolmys!
Qazaq tarıhyndaǵy uly tulǵalarymyzdyń ózi memlekettilik pen egemendikke umtylysty beıneleıdi. Batyrlyq Epostar men tarıhı jyrlar qazaq rýhyn asqaqtatyp, bir maqsatqa bipiktirgen.
Besinshi, týǵan Jer, otan, tabıǵat jaılaýymyz bar. Qazaq dalasy – qazaq ultynyń keńistigi ári bolmysy. Jerge otanǵa degen súıispenshilik, ony qorǵaý – qazaq ultynyń basty qundylyǵy.
Altynshy, Farabıshe aıtqanda, Ulttyq mýzyka rıtmderi men tolqyndary bar ónerli halyq. Dombyra men qobyzdyń úni, qazaqtyń dástúrli ánderi men kúıleri – ult rýhanııatynyń aınasy. Óziniń sáýleti, qolóneri, ulttyq birligin naqtylaıdy.
Jetinshi, birlik pen yntymaǵy bolmasa, el bola ma? Qazaq halqynyń negizgi qundylyǵy:«Birlik bar jerde – tirlik bar»!
Segizinshi, Memleketi bar! 1991 jyly Qazaqstan egemen el boldy! “Egemen bolmaı, el bolmas” degendi de atalarymyz aıtyp ketken. Egemendik eń basty qundylyq.
Osy qundylyqtar qazaqtyń mádenıetin, memlekettigin jáne ulttyq biregeıligi men tutastyǵyn saqtaýda negizgi ról atqarady. Másele solardy árdaıym urpaqtan urpaqqa bere bilýde jatyr… Osy qundylyqtarǵa degen qurmet pen súıispenshilik eldigimizdiń kepili!
