PERIShTELERDIŃ SANY QANShA?
Áńgime tórkinin osy taqyrypqa baılanysty hadısterden bastasaq. Alla Taǵala Jábireıil perishtege bylaı dedi: «QulymTaıfta qatty qınalyp jaralansa da Meni umytpady. Onyń jolynda júrgenderge daıyndalǵan jumaqty jáne qarsy bolǵandarǵa daıyndalǵan tozaqty kórý úshin ony alyp kel», – dep buıyrdy. Jábireıil perishte qyryq jyl boıy jumaqta kútken pyraqty alyp paıǵambarymyzǵa keldi. Paıǵambarymyz (sallallahýaláıhıýásállám)Jábireıil perishteniń jol bastaýymen pyraqqa minip kók júzine kóterilip, teńdessiz qurmetke – ıaǵnı, Alla Taǵalanyń qudiretine tikeleı kýá boldy. Jábireıil perishte men paıǵambarymyz mıǵrajǵa shyqqanda, kók júziniń birinshi qabatynda haziret Adamdy kóredi jáne qııamda (tike turǵan boıda) «Súbbýhýn Qýddýsún rabbıl málaıkátı ýár-rýh» (Alla pák jáne Uly, Ol Jábireıil men perishtelerdiń Rabbysy) dep Alla Taǵalany ulyqtap turǵan perishtelerdi kóredi. Paıǵambarymyz Jábireıilden: «Olar osylaı qulshylyq jasaı ma?», – dep suraıdy. Jábireıil (ǵ.s.) «Iá, bul perishteler áý bastan osylaı qulshylyq etedi. Alla Taǵaladan ózińniń úmbetińniń de osylaı qulshylyq etýin tile», – dep jaýap beredi. Sóıtip adam balasyna da perishteler sııaqty qııamda qulshylyq etý osylaı násip bolady. Sonymen qatar birinshi qabatta jazasyn tartyp jatqan keıbir adamdardy kórdi. «Mynalar kimder?» – dedi paıǵambarymyz. Jábireıil: «Namazda rúkúǵ pen sájdesin tolyq oryndamaǵandar, juma namazy men jamaǵatpen oqylǵan namazǵa qosylmaǵandar, zeket bermegender, paqyrlarǵa jany ashymaǵandar, haram jep ishimdik ishkender, jalǵan kýá bolǵandar, zına jasaǵandar, ákesine qarsy kelgender», – deıdi.
Kelesi qabatta bir top perishteler rúkúǵde qulshylyq jasap turǵan edi. Jábireıil Muhammed paıǵambarǵa (sallallahýaláıhıýásállám) perishtelerdi meńzep «Bular osylaı qulshylyq jasaıdy. Alla Taǵaladan óz úmbetińniń de osylaı qulshylyq jasaýyn tile», – dedi. Sońynan adam balasyna da rúkúǵ jasaý násip boldy. Úshinshi qabatta sájde jasaǵan perishteler bar edi. Jábireıil: «Úmbetiń úshin de osylaı qulshylyq jasaýyn tileýdi umytpa», – dedi. Paıǵambarymyz duǵa etti. Osylaısha adam balasyna Allahqa sájde etý de násip boldy. Osy jerde paıǵambarymyz Ázireıil perishteni kóredi. Ol paıǵambarǵa: «Eı, álemderdiń Sardary! Saǵan Allanyń sálemi bolsyn. Shúbásiz seniń úmbetiń de sen sııaqty tańdaýlylardan. Seniń qurmetiń úshin olarǵa óz áke-sheshelerinen de meıirimdi bolýǵa tyrysamyn», – deıdi. Paıǵambarymyz oǵan: «Iá, men de sony senen tiler edim. Úmbetim álsiz. Olarǵa jyly júzben kórinip, janyn ońaı alǵanyńdy qalar edim», – dedi. Haziret Muhammed (sallallahýaláıhıýásállám)Jábireıilmen Báıtýl Mamýr degen qyzyl jaquttan jasalǵan úıge keldi. Jábireıildiń usynysymen paıǵambarymyz perishtelerge ımam bolyp namaz oqydy. Paıǵambarymyz: «Meniń de úmbetim osyndaı jamaǵatpen namaz oqysa eken» dep qalaǵan edi. Sóıtip, kópshilikpen juma namazyn oqý adam balasyna násip boldy. Jábireıil perishte Sıdratýl Mýntáhaǵa (jumaq bulaǵynyń túbinen ósip shyqqan aǵash) kelgende «Meniń barar jerim osy jerge deıin. Ary qaraı bara almaımyn. Eger bir qadam bassam janyp kúlge aınalam» dedi. Paıǵambarymyz, Uly Alla Taǵala belgilegen maqamǵa jetkende «Át-tahııatý lıllahı ýas-salaýatý ýa-taııbatý» (Barlyq duǵalar, madaqtar, tándik, dúnıelik ǵıbadattar Allaǵa laıyq) dep sálem berdi. Barlyq madaqqa laıyq tabylatyn Alla Taǵala bylaı jaýap berdi: «ás-Sáláámý ‘aláıka áııýhán-nábııý ýá rahmátýllahı ýá bárákatýh» (Ýa, Paıǵambar! Saǵan sálem. Ári saǵan Allanyń raqymy men bereketi jaýsyn!). Paıǵambarymyz (sallallahýaláıhıýásállám): «ás-Sáláámý ‘aláına ýá ‘ala ‘ıbádıllahıs-saalıhıın» ((Ýa, Rabbymyz!) Sálem bizge jáne Allanyń salıhaly quldaryna bolsyn) dedi. Osy kezde jeti qabattaǵy perishteler «Áshhadýál-lááıláhá ıllá allah ýá áshhádý án ná Mýhammádán ‘abdýhý ýá rasýýlýh» (Alladan ózge eshqandaı qudaı joq ekenine jáne haziret Muhammedtiń Allanyń quly men paıǵambary ekenine kýálik etemiz) dedi. Osylaısha múminder namazda «át-táhııat» duǵasyn oqý baqytyna bólengen edi.
Sonymen qatar, Jábireıil perishtemen paıǵambarymyz (sallallahý aláıhı ýásállám )mıǵrajǵa shyqqanda, paıǵambarymyzdyń oń jaǵynda seksen myń, sol jaǵynda seksen myń perishte qaýmalaǵan kúıde kókke kóterilgendigi de aıtylady.
Haziret Álıdiń (r.a.) rıýaıaty boıynsha jetken myna hadıste birde paıǵambarymyz sahabalaryna:
«Kimde-kim aýrý adamnyń jaǵdaıyn surap barsa, jetpis myń perishte tań atqansha ol adam úshin salaýat aıtady. Al tańerteń baryp kóńilin surasa, perishteler kún batqansha salaýat aıtyp turady. Ol úshin jumaqta oryn daıyndalady», – deıdi. Iaǵnı adam balasynyń Alla razylyǵy úshin jasalǵan kez kelgen amaly eskerýsiz qalmaq emes.
Árbir tamshy sýdan mıllıondaǵan tiri jandy jaratqan, bir mıllımetr kvadrat qanda tórt-bes mıllıon Erıtrotsıtterdi (qyzyl túıirshikterdi) tirshilik etkizgen, teńizdegi balyqpen topyraq astyndaǵy jándikke ómir bergen Alla Taǵalanyń, búrikken sýdaı sirkiregen aq jaýyn tamshylaryndaı jaratqan kóp perishteleri bar. Sonymen qatar kók pen jerde jumaq pen tozaqta belgili bir qyzmetpen mindettelgen perishteler, ár adamǵa júktelgen úsh júz alpys perishte, amaldarymyzdy jazatyn eki perishte, ár dánniń ósip ónýine jaýapty perishteler bar.
Perishteler men jyndardyń sany tek Alla Taǵala ǵana málim. Quran men hadısterde perishtelerdiń sany týraly naqty maǵlumat joq. Quranda da aıtylǵandaı: «Rabbyń jasaqtarynyń sanyn Ózi ǵana biledi».
Perishteler de óz aralarynda bir-birinen erek-shelenedi. Mysaly, Jábireıil, Ázireıil, Mıkaıl, Israfılder eń úlken perishtelerge jatady. Olardan keıin retimen Hamálat-ýl Arsh, Mála-ı áǵla, Nádı-ııa áǵla, Rafıq-ı áǵla sekildi t.b. perishteler keledi. Tipti eń usaq árbir atomnan eń alyp galaktıkalarǵa deıin jaýapty perishteler bar deýge bolady. Álbette, bulardyń árbiriniń dárejesi árqıly bolýy zańdy. Sondyqtan biz keıbir perishtelerdi olardyń esimderin, is-áreketteri men atqaratyn mindetteri arqyly tanımyz.
Qalmahan Erjan