ORAZA KEZINDEGI ADAM AǴZASYNYŃ TAZALANÝ KEZEŃDERI
Tazalaný kezeńi – 1 (1-2 kún)
Orazanyń birinshi kúni qanymyzdaǵy qant tómendeıdi. Júrek soǵysy báseńdep, qan qysymy tómendeıdi. Bulshyqetten glıkogen shyǵyp, álsizdik paıda bolady. Tazalanýdyń alǵashqy kúnderi eń qıyn bolyp keledi. Bas aýrý, júrek aıný, aýyzdan jaman ıis shyǵý, tildiń aýyrlanyp, isinýi - tazalanýdyń birinshi kezeńiniń belgileri. Osy kezeńde ashtyq ta qatty sezilýi múmkin.
Tazalaný kezeńi – 2 (3 kúnnen 7 kúnge deıin)
Maı qyshqyly quramyndaǵy maılar ydyrap, glıtserıdter molekýlasyndaǵy glıtserındi bosatyp, glıýkoza aınalady. Bet maılanyp ketedi, sebebi aǵza ashyǵan maıdan arylyp jatady. Bet terisi jaman adamdarda jaǵdaı asqyndap, azdap bórtpe shyǵýy múmkin. Aǵza orazaǵa úırene bastaıdy, as qorytý júıesi demalyp, barlyq kúsh tazalanýǵa jáne emdelýge jumsalady. Qannyń aq túıirshikteri men ımmýnıtet júıesiniń belsendiligi artady. Ókpe tusyńyz aýyrsynýy múmkin. Tazalaný organdary, ókpe joldary retke kelip, jańalaný protsessi ústinde bolady. Tynysyńyzdyń áli de jaǵymsyz ıisi bar, tilińiz de aǵaryp turady. Toq ishekte de ózgerister bolyp, ishek qabyrǵalaryna jabysqan nájis ajyratyla bastaıdy.
Tazalaný kezeńi - 3 (8 kúnnen 15 kúnge deıin)
Ózińdi sergek sezinip, qýatyń tasyp júresiń. Alaıda, eski jaralaryń qozyp, biraz aýyrsynýy múmkin. Bul, aǵzanyń oraza kezinde ózin-ózi emdeýge kóshkenin kórsetedi. Mysaly, qolyńyzdy on jyl buryn syndyryp alsańyz da, synǵan orynda iz (rýbtsovaıa tkan) qalady. Qoldy syndyrǵan kezde aǵzanyń ózin-ózi emdeý qasıeti ómir súrý saltyna tikeleı baılanysty bolatyn. Eger siz salaýatty ómir saltyn ustanbaǵan bolsańyz, onda aǵzanyń emdelý qasıetteri qyl ústinde bolatyn. Oraza barysynda aǵza ózin-ózi emdeý qasıetin belsendi etedi. Aǵza óz boıynan óli ne jaraqattanǵan jerine (tkanı) lımfotsıtter sekrettelgen (shyryshty) zattardy jetkizip, aqaýly jasýshalardy joıýǵa kirisedi. Osy shyryshty zattar buryn bolǵan aqaý ornyn qaıta aýyrýyna ákep soqtyratyn sol jerdegi júıke talshyqtaryna áser etedi. Aǵza ózin-ózi emdep bolýynyń kórsetkishi de osy aýyrsyný bolmaq. Bulshyqetter qataıyp, toksınderdiń áserinen aýyrsyný asqyndaıdy. Toksınder aıaqta jınalatyn bolǵan soń, aıaqtaryńyzda aýrý sezinesiz. Aýyz qýysynda shaǵyn jaralar paıda bolýy múmkin, ol bakterııalardyń kóbeıýi saldarynan bolady. Kúndelikti aýyzdy tuzdy sýmen shaıyp tursańyz, jaralar tez jazylady.
Tazalaný kezeńi - 4 (16 kúnnen 30 kúnge deıin)
Aǵza ashyǵýǵa ábden úırengen. Qýatyńyz kóp, oı-sanańyz tynyq. Tazalaný kezeńderi qysqaryp, tilińiz de qyzǵylttanyp, tynysyńyz taza bolatyn kúnder kezdesedi. Organdaryńyz ózin-ózi emdeýdi aıaqtaıdy. Aǵza ózin ár túrli aýrý qozdyrǵyshtarynan tazalaǵannan soń, organdar eki ese tez jumys jasap, aqaýy bar joıylǵan jasýshalar ornyn tolyqtyrady. 20 kúnnen soń sanańyz tynyq, júıkeńiz tynysh, qýatyńyz kóp, boıyńyzda balans seziledi. Este saqtaý qabiletińiz artady.
«Oraza Entsıklopedııasy» kitabynan alyndy,
