NIETTIŃ MAŃYZY
Bul ómirde adamdar qandaı nıetpen ómir súrse qııamet kúninde solaı qaıta tiriledi. Bul týraly hadıs-sharıfte ázireti Paıǵambarymyz (Allanyń oǵan ıgiligi men sálemi bolsyn) bylaı degen:
إنما يبعث الناس على نياتهم
Maǵynasy: «Adamdar nıetterine saı ǵana qaıta tiriledi». Iaǵnı bul ómirde jaqsy adamdardyń qatarynda bolýǵa nıettinip, yntalanyp júrgen adam tipti solar sekildi ıgi ister jasaı almasa da qııamet kúni jaqsy adamdardyń qatarynda bolady. Kerisinshe, kimde-kim bul ómirde jaman adamdardyń qatarynda bolýdy nıettenip, yntalanyp júrgen bolsa, tipti is júzinde solarmen birge bolmasa da, qııamet kúni jaman adamdardyń qatarynda bolady. Sondyqtan da isten buryn nıet durys bolýy mańyzdy. Óıtkeni, keıde qulshylyq syrtynan qaraǵanda saýapqa keneltetin qulshylyq bolyp tursa da, el kórsin úshin, bireý estýi úshin jasalǵandyqtan Allanyń aldynda qabyl bolmaı, qaıtarylady. Taýdaı berilgen sadaqa rııakerliktiń kesirinen bir tal qurmadaı saýap ákelmeıdi. Sondaı-aq, shyn yqylaspen berilgen bir tal qurma taýdaı saýapqa sebep bolady. Qııamet kúni esep-qısap júrgizetin mızan tarazysynda amaldardyń mólsheri de, ólshemi de esepteledi. Qulshylyqtaǵy nıet qanshalyqty yqylasty jasalǵan saıyn salmaǵy arta túsetini aıqyn.
Áıgili ımam Buharı (Alla ony meıirimine alsyn) óziniń «Ádábýl mýfrod» kitabyn nıetke baılanysty myna hadıspen bastaǵan: Paıǵambarymyz (Allanyń oǵan ıgiligi men sálemi bolsyn) bylaı dedi: «Amaldar nıetke saı ǵana bolady. Árbir adamǵa nıet qylǵany ǵana beriledi. Endi kimniń hıjret jasaýy Alla men Paıǵambar úshin bolsa, onda onyń hıjret jasaýy Alla men Paıǵambar úshin bolyp qaldy. Al endi, kimniń hıjret jasaýy dúnıege qol jetkizý úshin nemese áıelge úılený úshin bolǵan bolsa, onda onyń hıjret jasaýy qaı nıette bolsa sol nıette bolyp qaldy.»
Osy hadıspen ımam Buharı kitabyn bastaı otyryp, isten aldyn nıettiń mańyzdylyǵyna jáne oqyp otyrǵan adamnyń nemese bilim talap qylýshynyń eń áýeli nıetin durystaý kerektigine nusqady.
Alla men Paıǵambar úshin bolǵan nıetti eki ret qaıtalap aıtýynda bul nıettiń jaqsy ekendigin bildirý bar. Al endi, Alla úshin jasalý kerek bolǵan qulshylyqty dúnıe maqsatynda jasaǵan adam týraly aıtqan kezde bul hadıste ol nıettiń sonshalyqty jaman ekendigin bildirý úshin eki ret qaıtalamastan «onda onyń hıjret jasaýy qaı nıette bolsa sol nıette bolyp qaldy» dep aıtyldy.
Abdýkarımov Baǵdat
Al-Fattah meshitiniń bas ımamy
