NAR BIDIŃ AITQANY

Bala kezimde bizdiń rýdan Nar deıtin bı shyǵypty. Ol kisini men óz kózimmen kórdim de, syryqtaı tip-tik, shoıyndaı qap-qara, oraq muryn, salpaq erin, shúńirek kóz, qalyń býryl saqal omyraýyn qaptaı basqan eńgezerdeı bıik shal áli esimde. Nar dep shynynda atyn taýyp qoıǵan eken deıtin el. Nar ekeni ras edi.

Nar ádil bı bolǵan degen laqap osy kúnge deıin el aýzynda. Ol kezde bizdiń el Áýlıe ata oıazyna qaraıdy eken. Qalaǵa jaqyn Baqtóbe deıtin jer bar. Ol on úsh úı sirgeli, on úsh úı qoralastardyń qonysy eken. Nardyń jamaǵaıyn apasy Umsyndyqtyń úıine baryp bı jatady eken. Umsyndyq erte jesir qalyp, on úsh úı sirgelini bılegen áıel eken.

Bir joly bı Nar jol júrip Áýlıeataǵa barady. Jolaı Umsyndyqtyń úıine toqtaıdy. Qazaq ol zamanda tań sáride turyp malyn órgizip, qorasyn sypyryp, atyn erttep bolyp qana sáskede erteńgi shaıǵa otyrady eken. Umsyndyq jesir kempir bolǵandyqtan Nar elden buryn turyp, malyn órgizip, qorasyn sypyryp, bıelerin saýyp, sý alyp kelip samaýyryn qoıyp, úıdiń sharýasyn istep júredi eken. Kórshi aýyldyń bir erkegi Nar qora sypyryp júrgende áıelin shyńǵyrta sabapty.

–  Eı, orazasyn ashpastan áıelin sabap júrgen qandaı aqymaq? –  dep shoshyna surapty Nar.

–  E, bıeke, álgi ózderińizdiń kúıeýlerińiz ǵoı.

–  Ol aqymaqtyń áıeli kimniń qyzy edi?

–  Óz aǵańyz Baımenniń qyzy ǵoı.

–  Onda qoralastyń kárııasy Omarbekti shaqyr.

–  Qup! Ol kisi de kelininiń shyryldap jylaǵanyn estip otyrǵan bolar, barsam, baraıyn...

Nar turǵan jerinde sypyrǵyshyna súıenip turyp qalypty. Tapaltaq jıren saqal shal kelip:

–   Assalaýmaǵaleıkúm, Nar bı, – dep sálem beripti.

–  Jibekti túte bilmegen jún eter, qatyndy kúte bilmegen  kúń eter. Qatyndy erkelet, ol seniń jubaıyń, balańdy erkelet ol seniń urpaǵyń. Qatyndy ustaı bilmeseń úılenip neń bar, balańdy tárbıeleı bilmeseń ony taptyryp neń bar, áıeldi sózben jyqpaı, taıaqpen jyǵý ár jaman erkektiń qolynan keledi, aqsaqal, tentegińe men qolymdy bylǵamaıyn, tyıymdy ózińiz salyńyz, – dep Nar sypyrǵyshyn tastap, qaraıyp shógip otyra qalypty. 

– Túsinikti, bıeke, –  dep Omarbek burylyp ketipti. 

– Oıbaı-oıbaı, ne jazdym, –   degen daýys estilipti. 

– Beıbastyǵyńdy qashan qoıasyń, bıdiń aldynda meni jerge qaratasyń! – dep shajyldap balasyn sabap júrgen Omekeńniń daýysy estilipti. Tús qaıta Nar qaladan qaıtypty. 

–   Bıeke, bizdiń aýyldan dám tatyńyz! – dep Omekeń aldynan shyǵypty.

–   Ana qadirin bilmegen aýyldan men dám tatpaımyn, – dep Nar atynyń basyn buryp Umsyndyqtyń úıine ketipti. 

 

 Baýyrjan MOMYShULY

"Áńgimeler jınaǵy".