Munafyq degen kim?

Imansyz bola tura, musylman sekildi kóriný úshin tilimen ıman etken kisige «Munafyq» deıdi. Munafyq musylman ortasynda musylman sııaqty áreket etip, kápirlerdiń ortasyna barǵanda kúpirligin jalǵastyra beredi. Olardyń maqsaty syrt kózge musylman kórinip, musylmandardy ishteı ydyratý, alaýyzdyq týdyrý, búlik shyǵarý. Munafyq esimi jer astynda eki ini bar kórtyshqanǵa uqsas. Kórtyshqan qaýip kelgende qalaısha ekinshi ininen shyǵyp ketse, sol sekildi Munafyq ta orny kelgende musylmanmen birge musylman bolyp, dinsizderge qaýyshqanda ıslamǵa dushpan bolyp shyǵa keledi[1].

Munafyq júregine áli ıman tolyq uıalamaǵan, ishten shyqqan jaý ispettes. Mundaı ekijúzdi ımansyz kisiler adamdardy aldaǵanymen, búkil álemniń jaratýshysy Uly Allany aldaı almaıdy. Kápir men Munafyqty qalaı aıyramyz dep suraıtyn bolsańyz: musylmandar arasyndaǵy kápir men Munafyqtar kúrish ishindegi tas ispettes. Kúrish ishindegi qara tastardy ońaılyqpen kóre alsaq, musylmandar ishindegi kápir kisilerdi de dál solaı ajyrata alamyz. Al kúrish ishindegi aq tasty ońaılyqpen kóre almaımyz da, tamaq ishken kezde tisimizdi syndyrǵan ýaqytta baryp, aq tasty shaınap jibergenimizdi ańǵaramyz. Mine, musylmandar ishindegi Munafyqty da bir qaraǵanda tanı almaǵanymyzben, basqa is túskende olardy tez aıyrýǵa bolady[2].

Paıǵambarymyzdyń Mekkedegi alǵashqy jyldarynda Munafyqtar bolmaǵanymen, olar Mádına dáýirinde birden kórinip qalady. Sebebi, Mádına musylmandardyń bıligine ótkendikten ımansyzdar ıslam dinine, bıligine qarsy shyǵýǵa kúshteri jetpesten lajsyzdan musylman ispetti kórinýge tyrysyp, Munafyqtar (ekijúzdiler) degen atpen jańa dinsizder toby paıda boldy. Olar paıda bolǵan ýaqyttan bastap únemi yńǵaıly, ońtaıly, sátti tustardy ańdýmen ótti. Maqsattary - musylmandar arasynda kúmán týdyrý, búlik shyǵarý edi. Báný Mýstalıq joryǵynda Hazireti Aısha (r.anh.) anamyzǵa jala jaýyp, musylmandar arasynda ósek taratqan Munafyqtar bolatyn. Bádir men Uhýd soǵysynda musylmandardy tastap, shaıqastan bas tartqanymen qoımaı, musylmandardyń jigerin, yqylasyn tejeý úshin túrli sózder aıtyp, ózderiniń qandaı maqsatta ómir súretindigin aıqyn kórsetti.

Alla Hazireti Paıǵambarymyzǵa (s.ǵ.s.) sol kezde kimderdiń Munafyq ekendigin ýahı arqyly bildirgenimen, Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) pálenshe Munafyq dep olardyń eshbirin áshkere etpegen. Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) sahabalarynyń ishinen syrlasy Hazireti Hýzaıfatýl Iamanǵa kimderdiń Munafyq ekendigin kózi tirisinde aıtyp ketedi. Al Hýzaıfa bul syrdy ólgenshe eshkimge aıtpady. Negizinen, Hazireti Paıǵambar Munafyqtardy tanyǵandyqtan, olar ólse, janazasyna barmaıtyn. Hýzaıfa da ómirinde solaı istedi. Bul syrdy bilgen Hazireti Omar bir janaza shyqsa, aldymen Hazireti Hýzaıfaǵa qaraıtyn. Eger Hýzaıfa janaza namazyn oqýǵa barmasa, Hazireti Omar da ólgen kisiniń Munafyq ekendigin bilip, janazasyn oqymaıtyn.

Alla Taǵala Munafyqtardyń qandaı adam ekendigin arnaıy «Munafyqýn» súresinde keńinen baıan etedi. Munafyq aqıqatynda kápir bolǵandyqtan aqyrette tozaqta máńgilik qalady. Bul aqıqat. Óıtkeni, Munafyqtar jaıynda Quranda: «Negizinen Munafyqtar tozaqtyń eń tómengi qabatynda bolady. Ári olarǵa eshbir kómekshi taba almaısyń»[3], – delinedi.

«Sheksiz Alla Munafyqtar men kápirlerdi bir tutas tozaqqa jınaýshy»[4].

«Munafyq erler men áıelder bir-birine uqsaıdy. Olar jamandyqqa buıyryp, ıgilikten tosady. Sondaı-aq olar sarańdyq etedi. Olar Allany umytqandyqtan Alla ta olardy umytty. Rasynda Munafyqtar fasyq kisiler»[5].

«Muhammed (s.ǵ.s.) Munafyqtarǵa ózderine negizinen kúızeltýshi azap bar ekendigin súıinshile»[6].

Hazireti Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) myna hadısimen munafyqtardyń boıynan tabylatyn basty erekshelikterin bylaısha atap kórsetedi: «Munafyqtyń belgisi úsheý: sóılegen kezde ótirik aıtady, ýáde bergen kezde sózinde turmaıdy jáne amanatqa qııanat jasaıdy»[7].

Abdýlla ıbn Amr ıbn Astyń rıýaıat etýi boıynsha, Hazireti Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) bylaı deıdi: «Myna tórt qylyq kimde bolsa sol kisi Munafyq bolady: 1. Amanat etilgende qııanat etedi; 2. Sóılegen kezde, ótirik aıtady; 3. Ýáde bergen kezde, ýádesinde turmaıdy; 4. Kýáger bolǵanda, jaltarady»[8]. Olaı bolsa, osy aıtylǵan jaman qylyqtardan boıymyzdy aýlaq ustaǵanymyz abzal.