Kitap týraly eń qyzyqty derekter

• Imam Buharı 600 myń hadıs jınaqtaǵan. Sonyń ishinde 100 myń sahıh, 200 myń daııf hadısterin jatqa bilgen. Buharı hadısterdi jınaqtaý barysynda 90 myńnan astam adammen jolyǵyp, hadıs rıýaıat etken.

• Áıelder erkekterge qaraǵanda kitapty kóp (68%) satyp alady.

• Dúnıejúzi boıynsha satylatyn kitaptardyń  jartysynan kóbin 45 jastan asqan adamdar satyp alady.

• Italııalyq Rıo Kozellı degen oqymysty álemdegi eń ish pystyratyn kitaptardy jınaǵan. Onyń barlyq kitaby 10 000 tomdy quraǵan. Bir kúni joly bolmaı qoıǵan ıtalııandyq aqyn óz kitabyn Kozzelı kitap kollektsııasynan kórgende, ózine qol jumsaýǵa shaq qalǵan.

• Abaqtyda jatyp jazý jospary túzilgen kitaptardyń tiziminde Servantestiń «Don Kıhoty», Jon Banıannyń «Áýlıeniń saıahaty», Oskar Ýaıldtyń «Abaqtydaǵy keshirim», Nıkola Makıavellınniń «Ámirshi» shyǵarmalary bar. 

• Qalyń oqyrmandar arasynda ótken kitapty daýystap oqý marafony 224 saǵat sozylǵan.

• Ǵylymda kitap urlaýshylardy bıblıokleptoman dep ataıdy. Dúnıedegi eń ataqty kitap urysy – Stıven Blýmerg . Ol 270  kitaphanadan 23 myńǵa jýyq tańdaýly shedevr kitaptardy urlaǵan. Onyń kitaphana qorynyń quny 20 mln  dollardan asyp jyǵylady.

• Dúnıedegi eń úlken sózdik – «Nemis sózdigi» («Deutsches Wortetbuch»). Muny Iakob va Vılgelm Grımm 1854 jyldan bastap qurastyra bastaǵan. Bul iske, keıinen, kóptegen ǵalymdar úles qosyp, 1971 jyly sózdik jazylyp bitedi. 33 tomdyq bul sózdik – 34519 betten turady.

• Álemdegi eń ataqty jazýshylardyń biri hám biregeıi – Agata Krıstı. Onyń detektıvti hıkaıalary 50-den astam tilderge aýdarylyp, álige deıin oqylym taqtasynan túspeı keledi. Krıstıdiń kitaptarynyń basylym sany – 2 mlrd-tan asady.

• Dúnıedegi eń aýyr kitap Brıtanııa mýzeıinde saqtalǵan HVII ǵasyrǵa tıesili geografııalyq  atlas ekenin bilesiz be? Ol kitaptyń uzyndyǵy – 1,9 mert, al salmaǵy – 320 keli tartady.

• Google dúnıedegi jaryq kórgen barlyq ádebı, pýblıtsıstıkalyq, ǵylymı shyǵarmalardy esepten shyqqan . Olardyń uzyn-yrǵasy 130 mln-nan asqan.

• Dúnıedegi eń máshhúr kitap keıipkeri – Napleon. Ol jaıynda 100 myńnan astam ártúrli janrdaǵy kitaptar jazylǵan.

• Adamdardyń 95 %-y mınýtyna 210 sóz oqıdy. Al 2 mınýtta 1,5 bet oqıdy.

• O. Balzak jarty saǵatta 200 bet oqyǵan.

• Balany oqýǵa qyzytyratyn eń ońlaıly ýaqyt – 4-6 jasar kezi eken. Balany 7 jasynan bastap oqýǵa baýlý kóp qıyndyqtardy týdyrady.

• Oqyrmandardyń kópshiligi kitaptyń 18-shi betine kelgende-aq qyzyǵýshylyqtaryn joǵaltyp alady.

• Dúnıedegi eń kóp gonorar (qalamaqy) Rım ımperatory Mark Avrelıı tarapynan Oppıan atty aqynǵa berilgen. Onyń balyq aýlaý men ańshylyq haqyndaǵy dastanynyń árbir jolyna 1 altyn berip otyrǵan. Onyń eki dastany 20 myń báıitten turady.

• Dúnıedegi eń qymbat shyǵarma Leonardo da Vınchıdiń óz qolymen kóshirip jazǵan «Leıchester kodeksi» kitaby eken. Ony «Maıkrosoftyń» negizin salýshy Bıll Geıts 1994 jyly Nıý-Iorktaǵy «Sotbıs» aýktsıonynda 30,8 mln dollarǵa satyp alǵan.

• Dúnıedegi eń úlken kitap hálinde jaryq kórgen jınaq Irlandııa ýnıversıteti tarapynan 1968-1972 jyldary shyǵarylǵan. Bul 1112 tomdyq «Brıtanııa parlamentiniń qujattary» dep atalady. Jalpy jınaqtyń salmaǵy 3,3 tonnany quraıdy. Ony bastan-aıaq oqyp shyǵýǵa 6 jyl ketedi.

• Álemdegi eń ejelgi kitap Prıss papırýstary bolyp tabylady. Ol b.z.b. 3350 jyly jazylǵan. Bul qoljazba, ony 1839 jyly tapqan Fıvadan tapqan Emıl Prısstiń qurmetine osylaı atalǵan. Qoljazbanyń avtory – perǵaýynnyń ýáziri Pta-Gotep. Ol qoljazbada – jastardyń tárbıesizdigine, aqymaqtyǵyna, mánez-qulyqtarynyń ózgergenine nalyǵan.

• Qazirgi tańda álemdegi eń úlken kitap – «Bul – Muhammed (s.ǵ.s.)» dep atalady. Onyń salmaǵy 1,5 tonna shyǵady. Kitap 429 betten turady. Ony 9 aı boıy 50 adam jasap, 2,7 mln dollar jumsaǵan.

• Ataqty golland dárigeri German Býrhavenniń «Emshilik ónerdiń tereń syrlary» atty kitaby avtor qaıtys bolǵannan keıin, 1738 jyly 10 myń dollar altynǵa aýktsıonda satylǵan. Bir qyzyǵy, kórkem bederelengen bul kitaptyń barlyq betteri bos, ıaǵnı eshteńe jazylmaǵan. Tek qana birinshi betinde mynadaı sóılem bar: «Basyń tońsa da, aıaǵyńdy jyly usta. Sonda ǵana sen eń myqty dárigerlerdi de kembaǵalǵa aınaldyrasyń».

Aýdarǵan: Baýyrjan MYRZAQUL.