EŃ HAIYRLY AQYL

Aqyl eń úlken nyǵmet. Adamdar ózderiniń aqyl-oıynyń arqasynda Allany tanyp, dinı jáne dúnıelik mindetterge jaýap beredi jáne solardy oryndaý arqyly kóptegen baqyttarǵa jetedi. Degenmen, barlyq adamnyń aqyl-oıy birdeı emes. Kóp adamdar shynaıy baqyt ákeletin aqyl-parasat nyǵmetine bólenbeıdi. Óziniń bolmysyn jáne aınalasyndaǵy álemdi jaratqan Rabbylary týraly muqııat oılanbaǵan, haq din Islamdy qabyldamaıtyndar, olardy aqıqatqa jeteleıtin aqyl-parasattan aırylady. Qansha jerden dúnıe isterinde aqyl-parasaty kúshti bolsa da. 

Bera bın Azıb (r.a.) bylaı deıdi: «Paıǵambarymyz (sallallahý aláıhı ýá sállám): «Rasynda, Alla Taǵalanyń erekshe quldary bar jáne olardy jánnattyń joǵary satylarynda ornalastyrady. Óıtkeni olar álemdegi eń aqyldy adamdarǵa aınaldy» - dedi ol. Biz: «Ýa, Allanyń Elshisi! Olar qalaı adamdardyń eń aqyldysy boldy?» — dep suradyq. 

Paıǵambarymyz (s.a.ý.): «Olardyń barlyq kúsh-jigeri Rabbylaryna jaqyn bolý jáne Onyń razy bolatyn isterin jasaý úshin jarysý edi. Dúnıeniń áshekeıinen, onyń maqamǵa degen súıispenshiliginen jáne mol nyǵmetinen bas tartty. Olar dúnıeni baǵalamady. Olar dúnıede az ýaqyt sabyr etip, (aqyrette) máńgi tynyshtyq tapty» - dedi. 

Alla Taǵalanyń qulyna din men aqyretke qatysty isterde sáttilik berýi qul úshin eń úlken baılyq. Aqyldy adam Alladan ıgi isterinde molshylyq pen taqýalyq tilep, Onyń razylyǵyn suraý kerek. Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Alla Taǵalanyń qulǵa dinı isterde bergen az ǵana tabysy kóp aqylǵa ıe bolýdan jaqsyraq» - degen.