BILIMGE BASYMDYQ BERILDI
Jýyrda Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasynyń tóraǵasy, Bas múftı Naýryzbaı qajy Taǵanuly Haziret elimizdegi barsha din qyzmetkerlerine Baǵdarlyq baıandamasyn joldap, 2024 jylda atqarylatyn basty jumys baǵyttaryn baıandap ótti.
Rasynda ıslam dininiń adamzat balasyna qoıatyn eń basty talaby – bilim alý jáne izdený. Qasıetti Qurannyń alǵashqy túsken aıaty bilim alýǵa shaqyrady. Bizdi joqtan bar etken Alla sońǵy Elshisine, bizdiń súıikti paıǵambarymyz Muhammedke (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn): «Oqy! Seni jaratqan Rabbyńnyń atymen oqy! Ol adamdy uıyǵan qannan jaratqan. Oqy! Rabbyń asa ardaqty. Ol qalammen (hat jazýdy) úıretti. Adamǵa bilmegen nárselerdi bilgizdi» dep, Qurannyń eń alǵashqy aıaty «oqy» dep túsken («Alaq» súresi,1-5 aıattar).
Paıǵambarymyzdyń (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) hadısterinde de ilim jaıynda az aıtylmaǵan. Tipti, Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) sahabalaryna ilim alýdy ózi bastap úıretkendigin tarıhtan bilemiz. Ardaqty paıǵambarymyz Muhammed (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) bilim jaıly hadısinde bylaı aıtqan: «Bilimdi talap etý – árbir musylmanǵa paryz».
Al bilim alǵan adamnyń dárejesi joǵary bolatyn jaıynda Paıǵambarymyzdyń (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) kelesi hadısinde: «Alla Taǵala kimge jaqsylyq qalasa, dindi tereń bilýdi násip etedi» deıdi. Alla Taǵala bir qulyna bilim násip etse, sol berilgen ilim úshin suralady. Ol jaıynda Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn): «Qııamet kúni Allanyń eshbir quly ómirin qaıtip ótkizgendigi, jastyq shaǵyn qalaı ótkizgendigi, dúnıe-múlkin qandaı joldarmen taýyp, qaıda jumsaǵandyǵy jáne alǵan bilimimen ne istegendigi jaıly esepke tartylmaıynsha, bir adam da ornynan tapjylmaıdy» dep eskertken.
Bas múftı din qyzmetkerlerine arnaǵan Baǵdarlyq baıandamasynda: «Bolashaq ımamdarǵa sapaly bilim berý – meniń árdaıym basty nazarymda. HHI ǵasyr – bilim men básekelestik zamany. Biz damyǵan órkenıetti kezeńde ómir súrip otyrmyz. Sondyqtan maman daıarlaýda sanǵa emes sapaǵa jumys jasaýymyz kerek. Qazir halyqtyń dinı bilimi kún sanap artyp keledi. Jamaǵattyń Quran oqý saýaty da kún sanap artýda. Tipti, jamaǵat arasynda Qurandy kóp jattaǵan, tájýıd erejesine saı durys oqı alatyn azamattar qatary kóbeıýde. Demek, bizdiń ımamdarymyz Quranǵa erekshe den qoıyp, saýatty oqýmen, tereń bilimimen, kórkem minezimen árqashan jamaǵatqa úlgi bolýy qajet» dep atap ótti.
Shyn máninde, ımamdar zamanǵa saı jan-jaqty bilimdi bolýy tıis. Bul rette medrese-kolledjderdegi bolashaq ımamdarǵa tereń bilim berý ózekti másele ekeni belgili. Bas múftı ol úshin áýeli Nur-Múbarak ýnıversıteti men medrese-kolledjderge talapker qabyldaý barysynda talapty kúsheıtý qajet ekenin basa aıtyp ótti.
QMDB Tóraǵasy baǵdarlyq baıandamasynda Nur-Múbarak ýnıversıteti men medrese-kolledjderdi bitirgen birqatar túlekterdiń jumyssyz júrgeni alańdatatynyn jetkizdi. Shyn máninde, bul bárimizdi alańdatqan másele edi. Osy máselege oraı Bas múftı dinı oqý oryndarynda oqyp jatqan shákirtterdi óz erikteri boıynsha múmkindiginshe qysqy jáne jazǵy demalys ýaqytynda meshitter men medreselerde tájirıbelik jumystarǵa jiberip, olardy eńbekke baýlý qajet ekenin alǵa tartty.
Bul ıgi is shákirtterimizdi bolashaqta ımam bolýǵa jigerlendirip, Haq pen halyqqa qyzmet etýge degen ynta-yqylastaryn oıatady. Bilim alyp jatqan shákirtti eńbekke baýlý – mańyzdy máseleniń biri. Dinı saladaǵy qyzmettiń jaýapkershiligin erte sezingen din qyzmetkeri bolashaqta bul salada belsendi jumys isteıdi.
Naýryzbaı qajy Taǵanuly Baǵdarlyq baıandamasynda: «Biz kóp jaǵdaıda halyqtyń dinı saýatyn ashýda múmkindigi shekteýli azamattardyń ótinishin eskermeımiz. Shyn máninde, olardyń arasynda bilimge, ómirge qushtar azamattar óte kóp. Mundaı sanattaǵy adamdarǵa asyl dinimizdi dáripteý – bizdiń mindetimiz. Osy rette dinı saýat ashý kýrstary janynan múgedektigi bar jandarǵa arnalǵan arnaıy oqytý kýrsyn ary qaraı jalǵastyrý qajet dep sanaımyn.
Sonymen qatar bıyl jamaǵatqa hadıs mátinin durys túsindirý maqsatynda oblystyq ortalyq meshitterde Hadıstaný kýrsyn ashýdy qolǵa alamyz. Halyqtyń dinı saýatyn ashý – qoǵam aldyndaǵy basty mindetterimizdiń biri bolyp qala beredi. Bul rette meshit janyndaǵy dinı saýat ashý kýrstarynyń jumysyn udaıy jetildirip otyrý kerek. Onyń basty tetigi – oqý baǵdarlamasyn júıelendirý» dedi. Meshit janynan ashylatyn Hadıstaný kýrsy jamaǵattyń bilimin odan saıyn shyńdaı túsedi dep sanaımyz.
Talǵat ÁSEMBAI,
«Shymkent» medrese-kolledjiniń dırektory