Balalarǵa arnalǵan dástúrler TILAShAR DÁSTÚRI
Tilashar – qazaqtyń dástúrli mádenıetinde mańyzdy oryn alatyn rásimderdiń biri. Balasy mektep jasyna tolǵan soń, ony bilimge baýlýǵa arnalǵan bul toı, balanyń jańa ómir kezeńine qadam basqanyn bildiredi. Tilashar toıy qazaq qoǵamyndaǵy bilimge, tárbıeleýge jáne urpaq tárbıesine degen qurmettiń kórinisi.
Tilashar joly
Tilashar rásimi kezinde ata-ana balasynyń ustazdaryn, týystaryn jáne kórshilerin úıge shaqyrady. Dástúr boıynsha, aqsarbas qoı soıylyp, dastarqan ázirlenedi. Bul toıda, balanyń bilimge degen alǵashqy qadamdaryna úlken mán beriledi. Ata-analar men qonaqtar balaǵa aq nıetpen batalaryn berip, ony jańa jolyna shyǵaryp salady.
Dástúrler men tilek
Tilashar toıynda jasy úlken qarııalar balaǵa shaqyrylyp, onyń basynan sıpap, aq batasyn beredi. Bul – balanyń ómirindegi mańyzdy kezeńniń sátti bolýyn tileıtin dástúr. Sheshen-shejire adamdar balaǵa arnap júrekjardy tilek bildirip, «Bizdiń jolymyzdy bersin, úlken oqymysty bol» degen sózderdi aıtady. Balanyń bilim alý jolynda alǵan batasy – onyń rýhanı baılyǵyna aınalatyn biregeı mura.
Balany qorǵaý
Tilashar toıynda balaǵa úki qadalady, marjan tas taǵady, ári til-kózden saqtaý úshin moınyna tumar ilinedi. Bul rásimder, balanyń boıyndaǵy bilim men tárbıeniń kúshti bolýyn, sonymen qatar, ony syrtqy jaman áserlerden qorǵaýdy bildiredi. Balanyń bolashaǵyna degen senim men úmit osy kezeńnen bastalady. Tilashar – qazaq halqynyń bala tárbıesindegi mádenıetiniń, dástúrleriniń jáne ulttyq qundylyqtarynyń kórsetkishi. Bul rásim bilimniń, tárbıeniń jáne rýhanı damýdyń alǵashqy baspaldaǵy bolyp tabylady. Tilashar toıy – ata-ananyń balasyna bergen eń alǵashqy, eń qymbat syıy, sonymen qatar, qoǵamnyń bilimdi urpaq tárbıeleýge degen nıeti men jaýapkershiligin aıqyn bildiredi.
Bolat BOPAIULY
