AJALDYŃ TAǴDYRǴA QANDAI BAILANYSY BAR?
Sózdik maǵynasy «burynnan eseptelge ýaqyt pen merzim» degendi bildiretin ajal, termın retindegi maǵynasy adam ómiri men basqa jandylar úshin belgilengen merzim jáne osy merzimniń sońy ıaǵnı ólimniń ýaqytyn meńzeıdi. Ár tulǵanyń jáne qoǵamnyń ajaly bolady. Ajal bir ret qana bolatyn jáne Allanyń eseptegen taǵdyry boıynsha júzege asyrylady. Adamdardy tiriltetin, rızyqtandyratyn jáne ólimdi beretin Alla bolǵandyqtan ajaldy belgileıtin de Sol.
«Aralarynda ólimdi belgileıtin Bizbiz» [Ýaqıǵa 56/60] aıaty osy máseleni anyqtap berýde. Quran aıattarynan túsingenimizdeı, ajal erte de kelmeıdi kesh te kelmeıdi.
«Ár úmmettiń bir ajaly bolady. Ajaldary kelgende ne bir mezet kesh qalady, ne de bir mezet erte kete almaıdy» [Aǵraf, 7/34, Iýnýs, 10/49]
«Alla, ajaly kelgen birde-bir jandy keıinge qaldyrmaıdy» [Munafıkýn, 63/11].
Ajal eshkandaı sebeppen ózgertilmeıdi. Keıbir ǵıbadattar men ıgi isterdiń ómirdi uzartatyna jaıly hadsıter (Sýıýtı, Jamı-ıs-Saǵır, 11, 44) adamdardy haıyrly jáne ıgilikterge ıtermeleý úshin aıtylǵan hadısterge jatatynyń ǵalymdar aıta kele bylaı toshpylaǵan:
a. Ómirdiń uzarýy degenimiz qaıǵy-muńnan alys, baqyt pen baılyq ishinde, den saý, kúsh qýaty baqýat ómir súrý degendi bildirgen.
b. Uly Alla osy sekildi adamdardyń jaqsylyq jasaıtynyń bilgeni úshin olardyń ómirin uzaǵyraq etip belgilegen.
