«AIaT» SÓZI QURANDA QANDAI MAǴYNA BEREDI?
«Aıat» sózi arab tilinde «muǵjıza», «ısharat», «anyq belgi», «dálel», «ǵıbrat» degen birneshe maǵynalardy bildiredi. Bul sóz Quran Kárimde atalmysh maǵynalarda jekeshe jáne kópshe túrde 382 jerde qoldanylǵan. Osy sózdiń Quran Kárimde kelgen maǵynalaryna toqtala keteıik:
«Muǵjıza» maǵynasynda: «Israıyl urpaqtarynan sura! Olarǵa qanshama anyq aıattar (muǵjıza) berdik» (Baqara súresi, 211-aıat).
«Dálel», «aıǵaq» maǵynasynda: «Kókter men jerdiń jaratylýynda, tún men kúnniń almasýynda sózsiz kókirek kózi oıaý jandar úshin aıattar (dálelder) bar» (Álı Imran súresi, 190-aıat).
«Ǵıbrat» maǵynasynda: «Senen keıingilerge aıat (ǵıbrat) bolýy úshin búgin deneńdi qutqaramyz» (Iýýnýs súresi, 92-aıat). «Rasynda, munda bir aıat (ǵıbrat) bar. Biraq sonda da basym kópshiligi senbeıdi» (Shuǵara súresi, 174-aıat).
«Belgi» maǵynasynda: «Onyń patshalyǵynyń aıaty (belgisi) – Rabbylaryń tarapynan, kóńilge toqtaý bolatyn sandyqtyń kelýi» (Baqara súresi, 248-aıat).
«Tańǵajaıyp is» maǵynasynda: «Márııamnyń ulyn da jáne onyń anasyn da aıat (tańǵajaıyp is) qyldyq» (Mýmınýn súresi, 50-aıat).
Quran aıattarynyń barlyǵy muǵjıza. Ol – Allanyń bar ekendigine jáne Paıǵambarymyzdyń (s.a.s.) paıǵambarlyǵyna dálel. Sonymen qatar kókirek kózi ashyq adamdar úshin ǵıbrat alarlyq, qulaq salyp tyńdaǵandarǵa tańdanarlyq nárse, ári týra joldyń belgileri bar.
Tápsirshi ǵulamalar aıat sóziniń termındik maǵynasyn «Aıat súrelerdiń ishindegi basy men sońy belgilengen árip, sóz, sóılem nemese birneshe sóılem» dep túsindiredi. Aıattardyń kóbisi bir nemese birneshe sóılemnen ıakı jeke dara sóılem quramaıtyn aıattardan quralady. Sondaı-aq, súrelerdiń basynda kelgen keıbir áripter de aıat retinde sanalǵan.
