Al sen qandaı jaqsylyq jasadyń?

«Kisige jaqsylyq jasap kórdińder me?» – dep surady bir kisi janynda otyrǵandarǵa qarap. «Jasap júrgen shyǵarmyz»  degen daýys ər-ər jerden shyqty. Biraq eshkim de naqty senimmen aıtqan joq. Shynyn aıtqanda, tosynnan qoıylǵan suraqqa naqty jaýap bere almaı tosyrqap qaldyq.  Otyrǵandardyń bəri de ishteı kimge qashan ne jaqsylyq jasaǵanyn oılap ketkeni ras. 

Bizden deni durys jaýap bolmaǵasyn ol kisi: «Jaraıdy. Jaqsylyq jasaý degendi qalaı túsinemiz? Ne ol?» – dep suraǵyn naqtylady. «Qınalǵan adamǵa kómektesý», – dedim bərinen buryn jaýap bergenime məz bolyp.

«Kómektesý basqa nərse. Ekeýin shatastyrma! Qınalǵanǵa qol ushyn berý – ol seniń mindetiń!» degende ekilik alǵan oqýshydaı kóńilim pəseıip qaldy. Ana kisiniń otty janary óńmenimnen ótip barady.  Qudaı-aý, jaqsylyq jasamaq turmaq, onyń ne ekenin de bilmeıdi ekenbiz ǵoı dep oılanǵanym sol eken, búkil ómirim zaıa ketkendeı kóńilim qulazyp sala berdi. Bərimiz úndemeı qaldyq.

Əlgi kisi: «Məselen, men kózim kórmeıtin ǵarip janmyn delik», – dep únsizdikti buzdy. –  Jol jıeginde óte almaı turmyn. Ne isteısińder?».  Bizdiń ótkizip jiberemiz degen jaýabymyzǵa ol: «Ótkizip jiberýge mindettisińder. Ony jaqsylyq jasadyq dep oılamańdar», –  dedi.  Sonda jaqsylyq degen ne?

– Jaraıdy, qınalyp kettińder ǵoı. Suraqty basqasha qoıaıynshy. Mamandyqtaryń ne?  
– Dəriger, – dep qaldy aramyzdaǵy bireý.
– Dəriger, aldyńa aýyryp kelgen adamǵa ne isteısiń?
– Emdeımin. 
– Ol seniń mindetiń emes pe?
– Iə.
– Emdeý – dərigerlik mindetiń, qınalǵanǵa kómektesý – adamdyq boryshyń. Iaǵnı, ol da mindetiń. Sonda jaqsylyq degen ne boldy?

Taǵy da tosyldyq. Úp-úlken adamdar bolsaq ta usaq-túıek kórinetin suraqqa jaýap taba almaı qınalyp ketkenimizdi kórmeısiz be? Tipti, oılana almaıtyn da bolyp qalǵanymyz ba? Osy kezde dəriger: «Kisige jyly sóılep, kóńilin kóterý», – dep edi, ana kisi: «Əkelshi qoldy», – dedi jas balasha məz bolyp.

Ýhhh! Suraqtyń jaýaby tabyldy-aý ,əıteýir! Ústimizden on tonna júk túskendeı bərimiz de bir pəste jeńildep sala berdik.

Aǵamyz əńgimesin əri jalǵady: «Kisiniń kóńilin taýyp sóıleý sonshalyqty qıyn emes. Biraq sonyń ózin jasamaımyz ǵoı biz. Reti kelse betin qaıtaryp, ekinshi ret sóılemeıtindeı etip tastaýǵa tyrysamyz». Sóziniń jany bar dep oıladym. Ózgelerdi bylaı qoıǵanda erkeleı, moınymyzǵa asylǵan balalarymyzdy da ıterip tastaımyz ǵoı keıde. Bir aýyz jyly sózimizdi qımaı, qansha jaqyndarymyzdyń kóńilin jaraladyq eken? Ózimizden basqany kórmeıtin, estimeıtin bolyp baramyz ba qalaı?

«Jaqsy sóz – jarym yrys», «Jyly sóz jan semirtedi» degen qazaqtyń urpaǵy emespiz be? Endeshe, bir-birimizge jaqsy sózderimizdi arnap júreıik.

Aıdos Imantaı