ÁKEMDI EMES, ATAMDY SABAŃYZ
Ertede bir patsha ózin eshkim tanymasyn dep qarapaıym kıinip, el-jurtynyń jaǵdaıyn bilýge shyǵady. Halyqtyń ál-aýqatymen qatar rýhanı jaǵdaıynyń da qandaı ekeninen habardar bolǵysy keledi.
Jolaman bir kishkentaı balany keziktirip qalady. Ekeýi amandasyp, jón surasqannan-aq balanyń zerektigi baıqala bastaıdy. Balamen áńgimelesý patshaǵa unaǵan bolý kerek, ary qaraı áńgimege tartady. Odan soń patsha ózi biletin musylmannyń qyryq paryzynan suraqtar qoıady. Barlyǵyna múdirmeı jaýap bergen balaǵa patsha rıza bolyp, bulardy kim úıretkenin suraıdy. Bala medresede oqıtyndyǵyn jetkizedi. Patsha qaltasynan bir qalta aqsha shyǵaryp, keregińe jaratarsyń dep balaǵa usynady. Bilgenińdi ózgege de úırete júr degen aqylyn aıtýdy da umyt qaldyrmaıdy.
Kelesi kúni patsha nókerlerimen kele jatsa, úlken dıirmendi kóredi. Onda kóp jyldan beri jasy egde tartqan bir kisi isteıdi eken. Patsha álgi kisiden baryp jumystyń jaıyn surasa, ol kisi dıirmen tartýdyń naǵyz sheberi ekendigin baıqatady. Árbir tartylatyn bıdaıdyń mólsherin, ýaqytyn dál eseptep aıtyp beredi. Munysyna patsha tańdanystyq tanytqanymen, ádettegishe qyryq paryzdan suraq qoıa jóneledi. Álgi adam ol suraqtyń bireýine de jaýap bere almaıdy. Sonda patsha ashýlanyp: «Dıirmenniń qyr-syryn bilgende, musylmannyń sanaýly suraqtaryn bilmegeniń qalaı?» - dep sol úshin álgi kisige dúre soǵýǵa buıryq beredi. Sol jerde bir jas bala kelip arasha túsedi. Ol bala da keshe patshanyń ózi dán rıza bolyp ketken medrese oqıtyn bala edi. Sonda bala aıtady: «Ýa, myrza! Bul kisi meniń ákem. Ol kisige aıaýshylyq tanyta kórińiz» deıdi. Aıaýshylyq tanyta almaıtynyn bilgen bala patshaǵa sózin jalǵastyryp bylaı deıdi: «Meni medresege jetektep aparǵan osy ákem bolatyn. Ol óz mindetinen qutyldy. Ákemdi kezinde dinı oqýǵa bermegen meniń atam kináli. Atam qazir qabirde jatyr. Qabirden turǵyzyp sol kisini sabańyz». Balanyń myna sózderinen keıin patsha sabasyna túsken eken.
Iá, ardaqty Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Árbiriń jaýaptysyńdar» degen. Sol sekildi árkim óz qaramaǵyndaǵy adamǵa jaýapkershilikpen qaraǵany durys eken.
Ádilhan Jaqsybek
