ADAMDAR ÁRDAIYM BEIIM BOLATYN ÚSh KÚNÁ
Alla Elshisi (s.ǵ.s): «Úsh nárse menińúmbetimnen eshqashan qalmaıdy: jaman joramal, qyzǵanysh jáne basqalar týraly jaman pikir»-degen. Sahabalardyń biri: «Olar bizdiń álde bireýimizde bolsa, odan qalaı qutylýǵa bolady»-dep suraıdy. Sonda Alla Elshisi(s.ǵ.s): «Eger qyzǵansań Alladan keshirim sura, eger bireý týraly jaman oılasań muny rastama, eger jamandyq nyshanyn kórseń alys júr»-degen.
Basqa bir hadıste: «Birde-bir adam úsh nárseden qutyla almaıdy: boljam, kúmán jáne qyzǵanysh»-delingen. Alla Elshisi(s.ǵ.s) adam balasynyń bolmysyn bilgendikten, adam árdaıym beıim bolatyn osy úsh kúnáni ataǵan.
1.Jamandyq nyshany, jaman joramal
Kóptegen adamdar áldeqandaı jaǵdaı bola qalsa, jamandyq jaǵyn birinshi oılap shyǵady. Jamanǵa jorý Allaǵa senim keltirgen adamnyń isi emes. Bul aradaǵa másele jamanǵa jorýda ǵana emes, bal ashýda, bolashaqty boljaýda bolyp tur. Quranda: «Shynynda olardyń boljamdary Allada boldy, biraq olardyń basym bóligi buny bilmeıdi»-delingen. Bul degenimiz kez-kelgen istiń Allanyń qalaýymen jáne belgileýimen júzege asatynyn bildiredi.
2.Qyzǵanysh, kóre almaýshylyq, ishtarlyq
Qyzǵanyshtyń negizi – Allaǵa razy bolmaýda jatyr. Adam ózine Alla bergen nyǵmetterdi baıqamaı, ózgenikimen salystyrýǵa beıim. Qyzǵanysh eki dúnıede de adamnyń baqytsyzdyǵyna sebep bolady. Alla Elshisi(s.ǵ.s): «Ot qurǵaq butaqtardy qalaı jaqsa, qyzǵanysh ta adamdy solaı jalmaıdy»-degen. Islam bizdi bireýdikin qyzǵanýǵa emes, ózimizge ne tilesek ózgelerge sony tileýge shaqyrady. Al, bireýdiń qýanyshyna kóńili túsetin adam shynaıy senimniń dámin eshqashan tatpaq emes.
3.Boljam, basqalar týraly jaman oıda bolý
Paıǵambarymyz (s.ǵ.s): «(Adamdar týraly) jaman oılardan saqtanyńdar, shynynda jaman oılar – bul eńótirik sózder!»-degen. Shynaıy musylman – eshqashan qoly men tilinen ózgeler jábir kórmeıtin adam. Alla Taǵala Quranda: «Kóptegen boljamdardan alys bolyńdar, sebebi birqatar boljamdar kúná bolyp tabylady»-degen (49:12). Hadıste: «Boljamnan saqtanyńdar, sebebi boljam – eń ótirik áńgime»-delingen.
