ADAM BALASYNYŃ ISLAMNAN BASQA QORǴANY JOQ

07 maýsym 2024 875 0
Оqý rejımi

 Omar Mıta, japondyq ǵalym

Japon elinde turatyn ári ıslamdy qabyldaǵan Omar Mıta degen ǵalym bar. Osy kisiniń ıslam dini jáne ǵalamdyq qatynastar týraly jazǵan qundy oılary kóp. Sonyń bir parasyn qazaq tiline aýdaryp usynyp otyrmyz. Omar Mıta aıtady:

Eýropa úlken quldyraý jolynda tur. Saltanatty saraılardyń saıasynda jan kúızelisi, aqyldan adasý, ózine qol salý, uıatsyzdyq, nashaqorlyq, maskúnemdik, áıel zorlaý, qaraqshylyq, jynys aýrýlary... t.b qozyp jatyr. Adamdardyń bir-birine degen súıispenshiligi men jaqsy sezimi joǵaldy. Bári ólimnen úreılene qorqady. Otbasy tutastyǵy men onyń músheleri arasyndaǵy baılanys úzilgen. Memleket basshylary bul jaǵdaıdan shyǵýdyń joldaryn taba almaı dal bolýda. Zııaly qaýym rýhanı jutańdyqtan áreketsiz. Eýropanyń aldynda jalǵyz jol tur. Qutylýdyń jalǵyz joly. Bul –Islam joly. Basqa tańdaý joq.

Islam – adamdardyń  bul dúnıede de, aqyrette de tynysh jáne erkin ómir súrgenin qalaıdy. Sondyqtan sabyr men aqylǵa baǵynýdy buıyrady. Nápsige erýge tyıym salady. Aqyl bolmaǵanda adam árdaıym nápsisine baǵynyp, bále-jalaǵa dýshar bolar edi. Qanaǵaty joq adam nápsimen kúresý saýabynan qur qalar edi. Eýropany tyǵyryqqa tirep otyrǵan da, osy nápsi máselesi. Olar Allanyń emes, ózderiniń qalaýymen ómir súrgisi keledi. Iaǵnı, Jaratýshy tyıym salǵan nárselerge qumarta túsýde. Bul apat.

Tek nápsisine baǵynǵan adam sharıǵat sheńberinen shyǵady. Hadıs shárıfte:  «Aqyrette bolatyn nárselerdi janýarlar bilse, sender jeýge et taba almas edińder», delingen. Iaǵnı, bul janýarlar aqyrettegi azaptardyń qorqynyshynan ishpeı-jemeı qoıar edi, sóıtip  sender jeýge et tappas edińder, degen sóz.

Adam da nápsi men dúnıequmarlyq sıpaty áýelden bar. Nápsi ýly dárige uqsaıdy. Dárigerdiń nuqsaýymen qoldanǵan adam onyń paıdasyn kóredi. Artyq qoldanǵan adamǵa zııany tıedi. Islam nápsini joıýdy emes, ony tárbıeleýdi buıyrady. Al, Eýropada nápsini tárbıeleý jaıly uǵym joq.

Biz, japondar, beıbitshilik pen shyndyqqa, týralyq pen adaldyqqa yntyq halyqpyz. Biraq, ýaqyt ótken saıyn keıbir jaqsy qasıetterimizdi joǵaltyp jatyrmyz. Jalǵyz Islam ǵana bizge járdem bere alady jáne bizdi opat bolýdan aman saqtap qala alady.

Musylmandar jalǵyz jaratýshyǵa sıynady. Japondyqtar mine, osyndaı ımanǵa muqtajy. Barlyq musylmandar ózara dos. Tek Islamǵa kelý arqyly ǵana adamdar túrli páleketterden aman qalady.

 

qazaqsha aýdarǵan Jolymbet Mákishev

 

Pіkіrler Kіrý