ماقالالار
قاسيەتتى قۇران مەن سۇننەت – حاق ٴدىن يسلامنىڭ قوس دىڭگەگى. ۇلى جاراتۋشىعا بارار حاق جولدى كورسەتكەن پايعامبارىمىز مۇحاممەدتىڭ (ول كىسىگە اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن) سۇننەتى يسلامنىڭ قۇراننان كەيىنگى نەگىزى سانالادى. جالپى، سۇننەت بولماسا، ٴاتادىنىمىزدى ٴتۇسىنۋ مۇمكىن ەمەس. سۇننەت دەگەنىمىز – پايعامبارىمىز مۇحاممەدتىڭ (ول كىسىگە اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن) ونەگەسى، ياعني اللا ەلشىسىنىڭ ناقتى ايتقان سوزدەرى، جاساعان ٴىس-قيمىلدارى مەن (سوزبەن ٴارى ٴۇنسىز) قۇپتاعان بارلىق...
"بەكەت اتا" مەشىتىنىڭ نامازحانى فايزوللا قاجى اقساقالدى تانىعالى دا كوپ بولدى. قوناقجاي، مەيىربان قاريا. دىنگە دە ىقىلاستى. جىل سايىن مەشىتتە رامازان ايىندا جاستارمەن بىرگە يعتيكافقا وتىرادى. سول قاريا ەلىمىزدىڭ باس ٴمۇفتيىن نيەتتەنىپ قوناققا شاقىرىپتى. ٴدىنباسشىمىز دا اقساقالدىڭ ٴسوزىن جەرگە تاستاماي ۋاقىت تاۋىپ كەلەتىن بولدى. كەلگەننەن كەيىن ەرجان قاجى فايزوللا قاجى اقساقالدىڭ ۇيىندە ٴوزىن ەركىن سەزىنىپ، كوپ جاقسى اڭگىمەلەر ايتىلدى. سول وتىرىستا ٴدىنباسشىمىز مىنا ٴبىر وقيعانى ايتىپ...
استانادا ىى-رەسپۋبليكالىق يمامدار فورۋمى ٴوتتى. كەلەلى كەڭەستە ەل مەن دىنگە يگىلىكتى ەكى بىردەي قۇجات قابىلداندى. ٴبىرىنشىسى - «ٴححى عاسىردىڭ زياتكەرلىك يمامى»، ەكىنشىسى – «ٴابۋ حانيفا ٴمازھابى، ماتۋريدي سەنىمى قازاقستانداعى يسلامنىڭ ٴداستۇرلى جولى» دەپ اتالادى. دەمەك، ٴدىن جولىنداعى باعىتىمىز تاعى دا ناقتىلاندى. ٴدىن باسىلارىمەن جۇزدەسكەن ەلباسىمىز وزەكتى ماسەلەلەردى ٴوزى ايتتى. تاقىرىپتى تارقاتساق....
زايىرلى دەسە، زايىرلى قوعامدا ٴومىر ٴسۇرىپ كەلەمىز. بۇل زاڭدىلىق تا....
ٴقابىر – اقىرەتتىڭ العاشقى ايالداماسى. بۇل جايىندا پايعامبارىمىز (ساللاللاھۋ ٴالايھي ٴۋا ٴساللام):
«ٴقابىر – اقىرەت ايالدامالارىنىڭ العاشقىسى. كىمدە-كىم وسى ايالدامادان امان-ەسەن وتسە، كەيىنگى ايالدامالاردان دا امان-ەسەن وتەدى. ال وتە الماسا كەيىنگىلەردى ٴوتۋ ودان دا قيىن بولادى»[1]، − دەپ ايتقان.
«جاناشىرىڭ قۇتقارسا دا جالادان، قۇتقارا الماس مولادان»، – دەپ حالقىمىزدىڭ ايتقانىنداي، ٴقابىر الەمىن باستان كەشىرۋ ادامداردىڭ بارىنە ٴتان قۇبىلىس. ودان ەشكىم قاشىپ قۇتىلا المايدى....
ادام بالاسى ومىردە جار تاڭداعاندا جانە ماماندىق تاڭداعاندا قاتەلەسپەگەنى ابزال دەپ ايتىلىپ جاتادى. ال ٴبىز وعان دوس تاڭداۋدا دا مۇقيات بولۋدى قوسىپ قويار ەدىك. سەبەبى، دوس دەگەن ومىردەگى سىرلاسىڭ، مۇڭداسىڭ، سەن قۋانساڭ التىن جانى قۋاناتىن، مۇڭايساڭ جۇرەگىمەن قينالاتىن، سۇرىنسەڭ دەمەيتىن، قۇلاساڭ قولىن سوزاتىن، ٴسوزىڭدى سويلەپ، اقىل قوساتىن، ٴىس باستاساڭ قولداۋ بىلدىرەتىن سونداي ٴبىر تاماشا جان. ارينە سولاي، ەگەر دوسىڭ وسى ايتىلعاندارعا لايىق جان بولسا. سوندىقتان دا، شىنايى دوستىقتىڭ ورنى...
ەڭ العاش جيھاد تۇسىنىگى تۇركىستان ايماعىنداعى ەسەپسىز “ريباتتاردىڭ” (تەككەلەردىڭ) يسلامدى جايۋداعى ورنى مەن ماڭىزىندا ناقتى كورىنىس تاپتى.يسلامنىڭ العاشقى تارالۋ داۋىرىندە ريباتتار شەكارالىق قالقان ياعني، “كىشى جيھاد” قىزمەتىن اتقارسا، كەيىننەن شەكارادان ىشكى ايماققا اينالعاندا “ ۇلى جيھاد” ياعني، ٴناپسىنىڭ تاربيەلەنۋىمەن اينالىسقان سۋفيلەردىڭ تەككەسى رەتىندە ٴدىني سوپىلىق تالىم-تاربيە وشاقتارىنا اينالعان.
ٴxى-شى عاسىرلاردا ريبات بۇرىنعى ماعىناسىن جوعالتىپ، مەدرەسە،...
بارلىق ماقتاۋ بۇكىل الەمنىڭ يەسى اللا تاعالاعا ٴتان. الەمگە راحىم ەتىلىپ، ٴارى ەسكەرتۋشى رەتىندە جىبەرىلگەن سوڭعى پايعامبار مۇحاممەدكە (اللانىڭ وعان يگىلىگى مەن سالەمى بولسىن) سانسىز سالاۋاتتار بولعاي!
جاببار يەمىز اللا تاعالا بىزدەر ادامدارعا سانا مەن اقىل بەرىپ وسىناۋ شەبەرلىكپەن جاراتقان الەمىنە تامسانىپ ٴوزىن تانىپ ٴبىلۋ ٴۇشىن ٴىلىم ٴناسىپ ەتكەن. سونىمەن قاتار، قامشىنىڭ سابىنداي قىسقا عۇمىرىمىزدا، ماردىمسىز عيباداتتارىمىزبەن ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس كوركەم ٴجانناتتى ٴناسىپ ەتەتىنىنە...
قۇران كارىم: «ٴبىز سەنى الەمدەرگە مەيىرىمنەن وزگە نارسە ەتىپ جىبەرمەدىك»، - دەپ ەكى دۇنيە سۇلتانىنىڭ پايعامبارلىق مىندەتىنىڭ ەڭ ماڭىزدى قىرىنىڭ ٴبىرىن پاش ەتۋدە. اقيقاتىندا، ول بارشا ادامعا مەيىرىمدى جان. شالىس باسقان قاتەلەسۋشىگە، ادەپتى بىلمەيتىن دورەكىگە، كۇنا جاساعان ادامعا دا مەيىرىمدى.
راۋفۋر-راحيم – جۇمساق تا مەيىرىمدى پايعامبار. ەڭسەسى تۇسكەن، ومىردە ٴوز جولىن تاپپاي اداسقان، كۇنا باتپاعىنان شىعا الماي رۋحاني داعدارىسقا ۇشىراعان ادامعا كومەك قولىن سوزىپ مەيىرىمدىلىك...
ٴوزارا سىيلىق بەرىسۋ دە ەكى جۇپ اراسىنداعى سۇيىسپەنشىلىكتىڭ ارتۋىندا ماڭىزدى ٴرول وينايدى. اللا ەلشىسى:
«بىر-بىرلەرىڭە سىيلىق بەرىڭدەر. سىيلىق بەرۋ، سۇيىسپەنشىلىك پەن جاقىندىقتى ارتتىرادى ٴارى وكپەنى تارقاتادى»، – دەگەن.
ادام جانى سىي-قۇرمەتكە بولەنگەندى ۇناتادى. سىيلىق العان ادامنىڭ كادىمگىدەي قۋانىپ، ەلپىلدەپ قالاتىنى بەلگىلى. سىيلىقتىڭ مىندەتتى تۇردە قىمبات بولۋى شارت ەمەس. قاراپايىم سىيلىقتىڭ ٴوزى كىسىنىڭ كوڭىلىن جاۋلاپ الۋعا جەتىپ جاتىر. ايەلىنىڭ ٴبىر كۇندى ارناپ ەرىنە...
قاجىلىق عيباداتى شاماسى جەتكەن ٴارٴبىر ادامعا ٴومىٴرىندە ٴبىر رەت پارىز.
قاجىلىقتىڭ پارىزدىعىنىڭ ٴدالەلدەٴرى
(قۇران، ٴسۇننەت، يجماع)
1. قۇران
«ول جەرگە بارۋعا شاماسى جەتكەن بارلىق ادامعا اللاھ ٴۇشىن قاعبانى زيارات ەتىپ، قاجىلىق جاساۋ پارىز».[1] «قاجىلىقتى ٴجانە ۋمرانى اللاھ ٴۇشىن ٴتامامداڭدار».[2]
2. ٴسۇننەت
پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.)...
1724172317221719171217111707170216961690
