ماقالالار

ٴدىن دە، عىلىم دا، اۋليەلىك تە – قازاقتىڭ سوزىندە!..

Дін де, ғылым да, әулиелік те – қазақтың сөзінде!..

قازاقتىڭ شەجىرە قارتى ٴماشھۇر ٴجۇسىپ كوپەي ۇلى: «دۇنيەدە 77 ٴتىل بار، سونىڭ ىشىندە اراب ٴتىلى – اسىل ٴتىل. ويتكەنى، قۇران عارابي، اراب تىلىندە تۇسكەن. ەكىنشى اسىل ٴتىل – قازاقتىڭ ٴتىلى. قازىرگى جۇرگەن زامانداستارىمىزدىڭ بىردە-بىرەۋى قازاق ٴتىلىن بىلمەيدى. شىركىن، بىلسە عوي. ٴدىن دە، عىلىم دا، اۋليەلىك تە قازاقتىڭ تىلىندە تۇر»، - دەيدى. ٴماشھۇردىڭ زامانى قاي زامان ەدى؟ قازاقتىڭ قايماعى بۇزىلماي، ٴسوز اراسى قازىرگىدەي بوتەن سوزبەن بىلعانباي تۇرعان ٴحىح عاسىر ەدى. سول كەزدىڭ وزىندە ٴماشھۇر ٴجۇسىپ...

15.11.2012 readCount

5160

تولىعىراق

جاقسى قىز ىزدەپ جۇرگەن جىگىت

اياق استىنان ون جىل بىرگە وقىعان سىنىپتاسى كەزدەسىپ قالدى. مەكتەپتى بىتىرگەننەن كەيىن كورىپ تۇرعانى وسى. ەسەيىپ، زور دەنەلى ەركەك بولىپتى. اماندىق-ساۋلىقتان سوڭ، شاعىنداۋ ٴبىر كافەگە بارىپ ەكەۋى اڭگىمەلەسكەن. ٴالى ۇيلەنبەپتى. ٴبىر كەزدەرى وعان عاشىق بولعان قىزدار كوپ ەدى عوي. - وسى ۋاقىتقا دەيىن نەگە ۇيلەنبەي ٴجۇرسىڭ؟ وسى ساۋالدى وعان قويۋى قويسا دا، ٴبىر ٴتۇرلى وكىنىپ قالدى. قاپ، سۇراپ نەم بار ەدى دەپ ويلادى ىشتەي. كىمنىڭ قىرىققا كەلگەنشە ۇيلەنبەي جۇرگىسى كەلەدى دەيسىڭ؟ اللا تاعالانىڭ بۇيرىعى...

13.11.2012 readCount

6594

تولىعىراق

«عىلىم – جوقشىلىقتا بايلىق، بايلىقتا ٴسان»...

«Ғылым – жоқшылықта байлық, байлықта сән»...

قۇراندى اشىپ ۇڭىلسەك، يسلام ٴدىنىنىڭ عىلىمعا، عىلىم ۇيرەنۋگە قانشالىقتى ماڭىز بەرگەندىگى تۋرالى كوپتەگەن اياتتاردى بايقايمىز. عىلىم بىلىممەن كەلسە، ٴبىلىم تەك وقۋمەن كەلەدى. قاسيەتتى قۇراننىڭ تۇڭعىش تۇسكەن «الاق» سۇرەسىنىڭ العاشقى اياتى «وقى! جاراتقان راببىڭنىڭ اتىمەن وقى!»، – دەپ باستالۋى تەكتەن-تەك ەمەس. اللاھ تاعالا ٴبىلىم ۇيرەنۋدى ادام بالاسىنا بۇيىرىپ مىندەتتەگەن. سوندىقتان دا، قۇراندا «ٴزۇمار» سۇرەسىنىڭ 9-اياتىندا: «... بىلگەندەر مەن بىلمەگەندەر تەڭ بولا ما؟» –...

07.11.2012 readCount

5268

تولىعىراق

اتادان مال قالعانشا...

داۋلەتتى ادامداردىڭ كەيبىرەۋى ٴوز كىندىگىنەن تاراعان ۇرپاعىنا ميراس قالدىرعاننان گورى جيعان-تەرگەن قارجىسىن ۇلاعاتتى ىسكە جۇمساعاندى ٴجون كورەدى ەكەن. ونداي ادامداردىڭ قاتارىندا داۋلەتى شالقىعان بايلار دا بار. ۇلدارىنىڭ نەمەسە قىزدارىنىڭ دايىن اسقا تىك قاسىق بولىپ، ماسىلدىققا بوي الدىرۋىن قالامايتىن اۋقاتتى اكەلەر بار جيعان-تەرگەنىن قايىرىمدىلىق قورلارىنا اۋدارعاندى ٴجون كورەدى. وسىلاي ەتۋ ارقىلى، بىرىنشىدەن، ۇرپاعىن تاربيەلەسە، ەكىنشىدەن، ساۋاپقا كەنەلەدى. سەبەبى، وراسان مول...

03.11.2012 readCount

4126

تولىعىراق

ۇيادا نە كورسەڭ، ۇشقاندا سونى ىلەسىڭ...

باياعىدا ٴبىر كىسى ويشىلعا بارىپ: «بالام ٴبىر جاسقا تولدى. تاربيەسىن قاي كەزدەن باستاعان دۇرىس؟»، – دەپ سۇراعاندا، الگى ويشىل: «تاربيەنى ٴبىر جىلعا كەشىكتىرىپسىز»، – دەگەن ەكەن. مۇنان تاربيەنىڭ ٴسابي جارىق دۇنيەگە كەلگەن ساتتەن باستاپ قولعا الىنۋى كەرەكتىگىن بايقايمىز. ال دىنىمىزدە ۇرپاق تاربيەسى ٴتىپتى ودان دا ەرتە، جار تاڭداۋدان باستالادى. سەبەبى، يسلام ٴدىنىنىڭ شاڭىراق قۇرۋعا بايلانىستى ۇستانىمدارىنا زەر سالساق، شاڭىراقتا دۇنيە ەسىگىن اشاتىن ۇرپاقتىڭ دا قامى الدىن الا...

02.11.2012 readCount

10436

تولىعىراق

چۋپا-چۋپس سورعانشا، قۇرت جە!

قۇرت – كالسييدىڭ كوزى. قۇرت- ٴسوزىنىڭ ماعىناسى قۇرعاتىلعان، كەپتىرىلگەن ٴسۇت دەگەن ماعىنانى بەرەدى. بۇل تاعامنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى بار. اقۋىزعا وتە باي. سونىڭ ارقاسىندا قۇنارلى، توق تاعام بولىپ ەسەپتەلەدى. قۇرت – ٴپىسىلىپ مايى الىنعان ايراندى قايناتىپ ارنايى دوربادا ٴسۇزىپ الىپ تۇزداپ، كەپتىرىپ ساقتايتىن تاعام ٴتۇرى. جاسالۋ تاسىلدەرىنە قاراي قۇرتتىڭ سىقپا قۇرت، اق قۇرت، قارا قۇرت، مايلى قۇرت دەگەن تۇرلەرى بار. قازاق ىرىمى بويىنشا كەپپەگەن قۇرتتى جەۋگە، الۋعا بولمايدى. ەگەر كەۋىپ...

01.11.2012 readCount

6518

تولىعىراق

قۇدالىق «قۇدا بولساڭ، شىدا» دەۋ ەمەس...

بىلە بىلسەك، قۇدا كۇتۋدىڭ دە مۇسىلماندىق ادەپتەرى مەن شارتتارى بار. بابالارىمىز مۇنى جەتىك بىلگەنىنە كۇمان جوق. سوندىقتان دا، قازاق – «قۇداسىن قۇدايىنداي سىيلايتىن» حالىق اتاندى. دەسەك تە، بۇگىندە بۇل ماسەلەنى اركىم ەسكەرە بەرمەيدى. ەندەشە قۇدالىقتىڭ دا يسلامي شارتى بار... 1. قىزعا قۇدا ٴتۇسىپ كەلگەندەردى جاقسى قارسى الۋ مۇسىلماندىق ادەپتەردىڭ ٴبىرى – ۇيىنە قۇدا تۇسە كەلگەن كىسىلەردى قۇرمەتپەن قارسى الۋ. سوندىقتان ٴۇي ەگەسى وسى ادەپتى ساقتاپ، قىزىن كەلىندىككە سۇراپ، تورىنە...

31.10.2012 readCount

13021

تولىعىراق

قاجىلىقتا – قازاقتار

مەككە... پايعامبارلار جۇرگەن مۇباراك مەكەن. مويىنسۇنعان مۇسىلماندى ٴفاني مەن باقي دۇنيەنىڭ باقىتىنا بولەيتىن قاسيەتتى قۇراننىڭ اياتى ايان بولعان بەرەكەلى دە بەيبىت قالا. قاسيەتتى قاعبا... كۇللى مۇسىلمان ٴجۇزىن بۇرىپ، ساجدەگە باس قوياتىن اللانىڭ ٴۇيى. تىنىمسىز تاۋاپ ەتىلەتىن، پايعامبارلاردىڭ اتاسى – ٴيبراھيمنىڭ (ع.س.) ٴىزى قالعان ىزگىلىك باستاۋى. قاعباعا قاراپ تا ساۋاپ جياسىڭ. ٴبارى ىزگى نيەتكە بايلانىستى. قاجىلىق... ادامعا ۇل، قۇدايعا قۇل بولعان بارشا مۇسىلماننىڭ ارمانىنا اينالعان قۇلشىلىق....

20.10.2012 readCount

4409

تولىعىراق

قۇربان ايت (ٴۇزىندى)

بۇگىنگى كۇن ايت كۇنى مۇسىلماننىڭ، تىلەگى بولات دەرلىك قىسىلعاننىڭ. ٴۇش ٴجۇز ميلليون مۇسىلمان بايرام ەتىپ، توڭىرەك تىلەك، مۇڭىن ۇسىنعان كۇن. جادىراپ كوڭىلدەرى يماندىنىڭ، شاتتىعى جۇزدەرىندە اشىلعان كۇن. ٴدىنسىزدىڭ بۇل بايرامعا ٴىشى كۇيىپ، قۇيىلىپ قاستىق قاپى اشىنعان كۇن. بايرامنىڭ سەبەبى نە تۇسىنگەندەر، بويىنان كەك-كۇنانى قاشىرعان كۇن. ونداي ساۋلە ويىندا بولماعاندار، دۇرمەككە كوپشىلىكتىڭ باس ۇرعان كۇن. قۋانىپ جۇرەك تۋلاپ قارسى كۇتكەن، ٴماز بولىپ لەپىرگەنى باسىلعان...

17.10.2012 readCount

4380

تولىعىراق

ەكسترەميزم – قاتەرلى دەرت

ەكسترەميزم – ساياساتتاعى ەڭ شەتىن فورما مەن ٴتاسىل رەتىندە جاس دەموكراتيا ٴۇشىن عانا ەمەس، سونداي-اق دامىعان دەموكراتيالىق ەلدەر ٴۇشىن دە قاتەرلى دەرت. وكىنىشكە قاراي، ەكسترەميزم پروبلەماسى قازاقستان ٴۇشىن ٴجانە تۇتاستاي العاندا، بۇكىل ورتالىق ازيا ٴۇشىن كوكەيكەستى بولىپ تابىلادى. قارۋ-جاراقتىڭ جانە ەسىرتكىنىڭ زاڭسىز ساۋداسى، اۋعانستاننان ەسىرتكى ترافيگى، جيىلەپ كەتكەن تەررورلىق اكتىلەر مەن تەررورشىلاردىڭ قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنە اشىق شابۋىلى،...

11.10.2012 readCount

4418

تولىعىراق