پايعامبارىمىز مۇحاممەد (س.ع.س.): «راسىندا اللا تاعالا دۇنيەنى سۇيگەن پەندەسىنە دە، سۇيمەگەن پەندەسىنە دە بەرەدى. ال، يماندى تەك سۇيگەن پەندەسىنە عانا بەرەدى»، – دەگەن. سول سەبەپتەن دە اتا-بابالارىمىز: «يمانى كەتكەننىڭ جيعانى كەتەدى»، «يماندىلىق – باقىتتىڭ شىڭى، يمانسىزدىق – ەكى دۇنيەنىڭ مۇڭى» دەپ يماندىلىققا ەرەكشە ٴمان بەرىپ وتىرعان. ال حاكيم اباي:
ٴمۇمىن بولساڭ اۋەلى يماندى بول،پەندەگە يمان ٴوزى اشادى جول!شىن يلان دا، تازا ويلا ٴبىر يماندى،مۇنافىق ناماز قىلماپ پا،...
ٴبىر انا، ٴبىر اتادان تۋىلىپ، ٴبىر شاڭىراقتىڭ استىندا ەر جەتىپ، بوي جەتكەن ادامداردى بىر-بىرىنە باۋىر دەپ اتايمىز. الايدا «باۋىر»، «باۋىرماشىلدىق» دەگەن ۇعىمداردىڭ اياسىن تەك قاندىق تۋىستىقپەن نەمەسە ٴبىر ۇيدە ٴومىر سۇرۋمەن عانا شەكتەۋ دۇرىس ەمەس. ويتكەنى، اقيقات ٴدىنىمىز تەك ٴبىر اتانىڭ پەرزەنتتەرىن ەمەس، بۇكىل مۇسىلمان اتاۋلىنى بىر-بىرىنە باۋىر ەكەندىگىن ناسيحاتتايدى. قاسيەتتى قۇران كارىمدە: «شىن مانىندە، مۇمىندەر بىر-بىرىنە باۋىر. سوندىقتان تۋىستارىڭنىڭ اراسىن جاراستىرىڭدار...
ادامدار ٴوز شاماسىن اسىرا جوعارى، نە اسىرەسە تومەن باعالايدى. كەمەلدىككە جەتپەيتىنى سودان.
ادامدار ٴوزىن ەمەس، وزگەنى سىناۋعا جاتتىققان. ارازدىقتىڭ تۋاتىنى وسىدان.
ادامداردىڭ قابىلەتى وزگەنىڭ جەتىستىگىن ەمەس، كەمشىلىگىن كورۋگە جەتىلگەن. الاۋىزدىقتىڭ شىعاتىنى سودان.
ادامدار ىستە مۇمكىندىك ىزدەۋدەن گورى سىلتاۋ ىزدەۋگە شەبەر. تابىسقا جەتپەيتىنى سودان.
ادامداردىڭ قىزىعۋ سەزىمىنەن، قىزعانۋ سەزىمى ارتىق دامىعان. باقتالاستىقتىڭ ٴورشۋى وسىدان.
ادامدار بايقۇستان بۇرىن، بايعا سالەم بەرگىش....
1982 جىلدىڭ تامىز ايى. تۇركيانىڭ قايساري وبلىسىنىڭ ياحيالى اۋدانىنا قارايتىن قاراكوي اۋىلىندا ٴبىر تاڭعاجايىپ وقيعا بولدى. بۇل ٴاربىر ادامنىڭ جۇرەگىنە باسىلعان اللاھ تاعالا بەلگىسىنىڭ بال اراسى ومارتاسىنداعى ەشبىر ايىرماسى جوق ورنەگى ەدى. بالعا تولى ومارتا ۇستىندە قالىڭ ارىپتەرمەن «اللاھ» دەگەن ٴسوز ارابشا جازىلىپتى. ومارتاشى بۇل وقيعانى بىلاي دەپ باياندايدى:
«سول كۇنى بال ارالارىنان ٴبىر ەرەكشە قيمىل-قوزعالىس بايقالدى. ومارتادا ٴبىر وزگەرىس بارىن ارالاردىڭ مەنى وزدەرىنە...
جالپى، ٴاربىر جاراتىلىستىڭ قورشاعان ورتا تەپە-تەڭدىگىنىڭ ساقتالۋىنا قوساتىن بەلگىلى ٴبىر ۇلەسى، ونداعى وزىنە ٴتان مىندەتى ٴارى وزىندىك جاراتىلۋ حيكمەتى بولادى. تۇتاس تىرشىلىگى سۋ استى الەمىمەن بايلانىستى بولعان عاجاپ جاراتىلىستىڭ ٴبىرى – بالىق. قازاق «بالىق جانى سۋدا» دەيدى.
بالىقتار (لات. pisces) – ومىرتقالى سۋ جانۋارلارى. جيىرما مىڭنان استام ٴتۇرى بەلگىلى، ولاردىڭ 97-98 پايىزى سۇيەكتى بالىقتارعا جاتادى، قالعاندارى شەمىرشەكتى بالىقتار. قازاقستاندا 180-دەي ٴتۇرى مەن ٴتۇر تارماقتارى...
اقسا مەشىتى – ەڭ كونە قاسيەتتى ورىنداردىڭ ٴبىرى. ول «شالعايداعى مەشىت» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. يەرۋساليم قالاسىندا ورنالاسقان بۇل تاريحي مەشىتتىڭ قۇرىلىسىن ٴداۋىت پايعامبار (ا.س.) باستاپ، كەيىننەن ۇلى سۇلەيمەن پايعامبار (ا.س.) اياقتاعاندىعى ايتىلادى. سول سەبەپتى «سۇلەيمەن مەشىتى» دەپ تە اتالعان.
اقسا مەشىتى – قاعبا (حارام مەشىتى) مەن ٴماديناداعى پايعامبار مەشىتىنەن كەيىنگى ەڭ قاسيەتتى ٴۇشىنشى مەشىت بولىپ تابىلادى. حاديستەردە وسى ٴۇش مەشىت ٴۇشىن قۇلشىلىق نيەتىمەن (قانداي...
ەرتەدەن قارا كەشكە دەيىن كۇندەلىكتى كۇيبەڭ تىرشىلىكتىڭ قامىمەن ٴجۇرىپ قاجىپ، شارشاعان كەزدەرى ٴوزىڭدى قورشاعان ورتادان ازداعان ساتكە الىستاپ، باس اۋعان جاققا كەتكىڭ كەلەدى. سونداي ساتتەردە عالامتورداعى قىزىقتى بەينەبايانداردى قاراپ وتىرىپ، اينالاڭداعى قىزىپ جاتقان قىم-قۋىت تىرشىلىكتىڭ بۇعاۋىنان از ۋاقىتقا بولسىن بوساپ شىعاتىن كەزدەر بولادى. بۇل جولعى كورگەن بەينەبايان، بۇرىنعىلارىنان وزگەرەك بوپ شىقتى.
كوگىلدىر ەكراننان كوپتەگەن باعدارلاماردىڭ جۇرگىزۋشىسى رەتىندە تانىلا باستاعان...
ٴتىرى ادامعا ەڭ قاجەت نارسە – تىنىس. كىم بولسا دا وعان تىنىستان قىمبات نارسە جوق. بيلىگى بار پاتشا دا، بايلىعى مول الپاۋىت تا، ٴبىلىمى جەتىك عالىم دا، دەنەسى شيراق بالۋان دا، كوشەدە قول جايعان قايىرشى دا، دۇنيە ەسىگىن جاڭا اشقان ٴسابي دە، حال ۇستىندە جاتقان سىرقات تا وسى ٴبىر دەمدىك تىنىسقا ٴماجبۇر. الايدا، ەڭ ەلەۋسىز، ٴقادىرسىز نارسە دە وسى تىنىس.
تىرشىلىكتەگى اركىمنەن ٴبىر دەممەن كىرىپ، ٴبىر دەممەن شىعىپ جاتقان تىنىسىن باعالاپ وتىرعان بىرەۋدى از ەستىدىك. مىڭ دا ٴبىر ادام عانا وسى ٴار تىنىسىنا شۇكىر...
قۇران كارىمدى ٴوز دەڭگەيىندە ٴتۇسىنىپ، ٴومىردىڭ وزەگىنە اينالدىرۋ نەمەسە وزىنە ٴتيىستى ورنى مەن ٴرولىن ايقىنداۋ اۋەلگى كەزەكتە ول كىتاپتى اللاھ تاعالانىڭ كالامى دەپ ٴبىلىپ، ٴيلاھي باستاۋدان الىنعان مالىمەتتەرمەن ٴومىردى قايتا جاڭارتۋ ٴۇشىن جىبەرىلگەنىنە يمان ەتۋگە ٴارى «قۇرانشا» وقۋعا بايلانىستى. قۇراندى قۇرانشا وقۋ دەگەن ٴسوز ادامدى دا، عالامدى دا، قۇبىلىستاردى دا قۇران ادىسىمەن زەرتتەۋ دەگەندى بىلدىرەدى. قۇراندى وقۋ ٴارى قۇراننىڭ وقى دەگەن نارسەلەرىن وقۋ جاڭاشا سيپاتتا ٴومىر سۇرۋگە...
ادامزاتتىڭ ابزالى، اللا تاعالانىڭ ارداقتى ەلشىسى مۇحاممەد پايعامبارىمىز (س.ع.س.) شىبىن جانى ۇزىلگەنشە «ۇمبەتىم، ۇمبەتىم، ۇمبەتىم» دەپ، ادامداردىڭ اقىرەتتەگى احۋالىنا الاڭداپ، مۇسىلماندار ٴۇشىن مۇڭايدى. ونىڭ ٴومىرى ونەگەلى، ٴاربىر ٴسوزى وسيەت ەدى. پايعامبارىمىز (س.ع.س.): «ادام بالاسى ەكى نارسەنىڭ ٴقادىرىن بىلمەيدى: بوس ۋاقىت جانە دەنساۋلىق»، – دەيدى. «اۋرۋ كەلمەي جاتىپ، دەنساۋلاقتىڭ ٴقادىرىن ٴبىل»، – دەگەن حاديس تە بار.
يماندىلىققا يىسە الماي، دىننەن تەك كەرىگىن الىپ، شاريعات...
211207203201198197193190189186
