Taqualıq – Alla Tağaladan şınayı qorqu. Qay jerde, qay sâtte bolsa da. Dûğa mûsılmannıñ qorğanı bolğanday-aq, taqualıq ta bîr qorğan. Sonday-aq taqua adam âlbette namazın oqitın, orazasın ûstaytın, zeketîn beretîn, şaması kelse qajılıqqa qûstay ûşatın talabı mol pendelerdîñ qatarınan. Desek te taqualıqtı ârkîm ârqalay tüsînedî. Naqtı sipattarın qalay bîlemîz? Ol turalı Payğambarımızdıñ (s.ğ.s.) îzbasarları sahabarlardıñ aytqandarına qûlaq türelîk. Dara da dana sahabalardıñ bîrî Âli...
Jaz kelgelî qaşan. Bûl mausımda qıs jalañaştap ketken qara jerden bastap ağaş bîtken tügel jasılğa oranıp, aynalanıñ ârîn, töñîrektîñ sânîn kîrgîzedî. Ökînîştîsî, tek adamdar jalañaştana bastaydı. Âyel qauımınıñ basım köpşîlîgî âuretînîñ «qayda qalğanın» ûmıtıp, töbesînen ûrğan künnîñ qızuınan esînen tanadı. Köbînîñ âurettî jerlerî jûrtqa ayqara aşılıp, âlemge âşkere boladı. «Estî qız etegîn jauıp jüredî» degen söz jayına qaladı. Sebebî, «qızğa qırıq jerden tıyım»...
Tûmar tağu - şariğatta ülken erejege jatpaydı. Qûran ayattarı, Payğambarımız (s.ğ.s.) aytqan dûğalar jazılğan tûmardı tağuğa boladı.
Köz timesîn dep közmonşaq tağu dûrıs emes. Million közmonşaq tağıp qoysañız da, köz bârîbîr tiedî. Közdîñ de jını bar. Köz adam nemese jın arqılı tiedî, - deydî bîr sûhbatında belgîlî islamtanuşı Arman Quanışbaev. Tolığırıq tömendegî beyneden köre alasızdar.
Memleket basşısı Nûrsûltan Nazarbaevtıñ «Bolaşaqqa bağdar: ruhani jañğıru» maqalasın mûqiyat oqıp şıqtım. Elbası «qazaq balası tuğan jerîñe tuıñdı tîk» dep ârbîr azamattı elîn, Otanın süiuge şaqırıp, «Tuğan jer» bağdarlamasın ûsınıp otır. Öz tuğan jerînîñ say-salasın, kielî eskertkîşterîn körsetîp, nasihattau âr azamattıñ parızı dep bîlemîn. Qazaq tarihı kez kelgen adamnıñ tuğan jerînen mâlîmet beruden qûraladı. Tarih şañımen kömeskîlenîp qalğan derekter el auzında...
Osı uaqıtqa deyîn de talay qauzalıp, talqığa salınğan taqırıp. Dese de, elîmîzdegî üş mıñğa tarta meşît-medreselerdîñ imam-ûstazdarına qatıstı mâsele şegî men şeşîmîn taba alar emes. Sondağı daudıñ bası, âlbette «Dayrabaydıñ siırı» emes – sadaqa jəşîgî. Âyteuîr, jamağat pen halıqtan jinalğan qarajattıñ esebîne jete almay əuremîz. Bîrîmîz sol aqşanıñ qayda jûmsalatınına bas qatırsaq, bîrîmîz jəşîkke jinalğan teñgenî imamdardıñ mañday terîne qimay qinalatınımız-ay. Al...
Jastar - eldîñ bolaşağı, bolaşaqqa senîm artu — jeñîstî de jemîstî keleşektîñ körînîsî. Al el erteñî bolğan jastar târbiesî bügîngî künge deyîn mañızdı bolğan, ârî qaşanda bastı mâselelerdîñ bîrî bola beretîn asa nâzîk dünie. «Ağaştı şıbıq kezînde tüzule» deydî dana halqımız. Albırttıqpen qayda iseñ sonda qaray iîle ketetîn jastardıñ ruhani bağdarı bügînde özektî. Öytkenî, jat ağımmen jarğa jığılıp, qoğamnıñ sanasın ulap, tığırıqqa tîrelîp jatqandardıñ köpşîlîgî jas buın...
On jasqa kelîp, es bîle bastağan kezîmîz bolatın. Anam Qamariya (marqûm) auruhanada âyelder bosanatın jerde jûmıs îsteytîn. Bîzdîñ üydîñ qasında körşî Sârsenkül degen orta jastağı kelînşek bosanu kezînde köp qan joğaltıp, ekînşî toptağı donor îzdegenî esîmîzde. Sodan donorlıqqa bazarda sauda satıp tûrğan, auzı auzına jûqpaytın, sumañdağan bîr âyel kelîsîptî. Sonıñ qanın qûyıp aman qaldı dep üyge anam aytıp kelgen bolatın. Ekî aptadan soñ, Sârsenkül auruhanadan şığıp, üyîne kelîp,...
Erjan qajı MALĞAJIÛLI
Qazaqstan mûsılmandarı
dîni basqarmasınıñ törağası,
Bas müfti
İMANDILIQQA ÛYITQAN TÛLĞALAR
Qazaq elî Qarahan qağanatı dâuîrînen künî bügînge deyîn İslam dînîn ûstap keledî. Deştî qıpşaq dalasınıñ perzentî nâubet zamanı tuıp, basına qara bûlt üyîrîlse de bîr sât mûsılmandıqtı ûmıtpağan. Sonımen bîrge, İslam ğılımınıñ örkendeuîne özîndîk üles qosa bîlgen halıq. Âlem qazaq topırağınan şıqqan Ahmet İassaui, Jüsîp Balasağûni ĥâm Ahmed İügîneki bastağan tûğırlı...
«Ekstremizm» terminî – sözbe-söz (lat. Extremus - şetkî) şekten tıs közqarastardı ûstanıp, şekten tıs əreketterge baru qoğamdağı târtîp pen normalardı joqqa şığaru dep anıqtaladı. Ekstremizm – âr uaqıtta ârqalay körînîs beretîn öte kürdelî qûbılıs.
Soñğı jıldarı elîmîzde dâstürlî emes dîni ağımdar men sektalar köbeyîp kettî. Olardıñ basım köpşîlîgî İslam atın jamılğan jâne protestanttıq prozelitistîk ağımdar desek boladı. Elîmîzdîñ ruhani tûtastığın saqtağımız...
Bismillâĥir-rahmanir-rahim!
Bügîngî tañda düniejüzînde özektî mâselelerdîñ bîrî bolıp otırğan dîni radikalizm, ekstremizm jâne terrorizm taqırıbında forum ûyımdastırularıñız üşîn alğısımdı bîldîremîn. Jalpı radikalizm sözînîñ mağınasına toqtalatın bolsaq, bûl söz latın tîlînen audarğanda qalıptasqan tûraqtı jağdaydı tübegeylî özgertuge bağıttalğan sayasi-âleumettîk ideyalar men âreketter degen mağına beredî. Dîni radikalizmnîñ jâne bîr belgîsî, mûnda adam şariğat mîndettemegen...
1887188518841883187918761873187218641851
