Dînîmîzdîñ adamzatqa âmîrî düniede âdeppen ömîr sürîp, özgelermen jaqsı mâmîlede bolu. Ârî mîndettelgen qûlşılıqtarın ötep, Aqırette baqıtqa jetu. Alla Tağalanıñ arnayı ayat tüsîrîp, rûqsat sûraudı bûyıruı beker emes. Sebebî, basqa kîsînî ıñğaysız jağdayğa qaldırmauı, özî de ûyatqa qalmauı üşîn rûqsat sûrau öte mañızdı. Baliğatqa/kâmîletke tolmağan balalar üş uaqıtta ğana rûqsat sûrauları kerek. Alla Tağala Qûranda: "Ây mümînder! Menşîkterîñdegî qûl-küñder[1], âlî erjetpegen balalarıñ,...
Qazaqtıñ qûttı da qûnarlı ölkesînîñ bîrî – Qarqaralı. Öñîr tabiğatımen ğana emes, tarihi orındarımen de erekşelenedî. Sonday sâulettî ârî tarihi nısannıñ bîrî – Qûnanbay meşîtî. Meşît tarihı öz zamanınıñ qaĥarman-qayratkerî Qûnanbay Öskenbayûlınıñ esîmîmen tığız baylanıstı. Derekke süyensek, meşît qûrılısı 1850 jılı bastalıp, 1851 jılı tolıq salınıp bîtken. Onıñ Qûnanbay atımen baylanıstı boluınıñ sırı nede?
Qarqaralıda meşît salu jönîndegî âñgîme halıq arasında 1847 jılı...
İslam dînî îzgîlîktî nasihattap, meyîrîmdîlîk qûndılıqtardı ündeydî. Basqanıñ basındağı qiındıqqa ortaqtasıp, jâbîr körgenderge janaşır boludı nasihattaydı. Eñ bastısı, ömîrdîñ barlıqsalasın qamtıp, adamzatqa turalıq körsetetîn sara joldı nûsqaydı. Aynalasındağılarğa amanatpen qarağan mûsılman bar jaqsılıqtıñ kîltî, ĥâm bastauı. Özgenîñ îsîn özînîñ qajetînen joğarı qoya otırıp, adamdardıñ alğısınan Allanıñ razılığın artıq qoiu ıqılastı mûsılmannıñ sipatınan ekenîn...
Dîn men ğılımnıñ araqatınası
Negîzgî köpşîlîk, onıñ îşînde özîmîzdîñ mûsılman qauımınıñ keybîrî de, ğılım men dîndî, dâlîrek aytsaq, İslam dînî men ğılımdı böle qaraydı. Al, İslam dînî men ğılım eşuaqıtta da âste bölînbek emes. Sol üşîn de dîn men ğılım haqındağı sözîmîzdî, dâlel-dâyekterîmîzge, qaynar-közder men oyşıl ğalımdardıñ aytqandarına süyendîrsek. Törtkül düniege atı mâşĥür ğalımdar dîn men ğılımdı eşqaşan bölîp qaramağan. Ötken ğasırdıñ ğalımdarınıñ bîrî, ûlıbritaniyalıq...
Universitet. Auditoriyağa oqıtuşı kîrîp keldî. Özîmen bîrge keybîr qûral-jabdığı da bar. Lâm-mim demey bos şını ıdıs îşîne golf doptarın sala bastadı. Şını ıdıs tolğan kezde studentterden: «Kördîñder me? Idıs toldı. Solay emes pe?» - dedî. Bîrauızdan barlığı: «İâ, solay», - destî. Oqıtuşı qiırşıq tastar bar ıdıstı alıp, âlgî şını ıdısqa töñkerîp jîberdî de bastapqı sûrağın qoydı. Studentter de iâ, toldı destî. Sonda oqıtuşı qalta qapşıqtağı qûmdı şını ıdısqa qûydı. Tağı sûrağın...
Körkem mînezdîlîk – adam boyındağı eñ qûndı qasiet. Mînezî jaydarı jannıñ jüzî nûrlanıp, aynalasına mahabbat şuağın sıylaytını aytpasa da belgîlî. Oğan qarağan adamnıñ köñîlî kemeldenîp, meyîrîm jılulığın sezînedî.
Körkem mînezdîlîk – Allanıñ bergen ülken sıyı. Erekşe meyîrîmdî Jaratuşı İe Alla Tağala özînîñ soñğı elşîsî Payğambarımız Mûhammedtîñ (s.ğ.s.) mînezîn körkemdîkpen kömkergen. Mâlik (Alla oğan razı bolsın) Payğambarımızdıñ (Allanıñ igîlîgî men sâlemî bolsın) ...
Faqih Âbu Qasım bin Abdurahman Âbu Hurayradan jetken (oğan Alla razı bolsın) Alla Elşîsînîñ (oğan Allanıñ salauatı men sâlemî bolsın) hadisîn keltîredî:
Şınında, Payğambarımız (oğan Allanıñ salauatı men sâlemî bolsın) aytqan: «Qabîrde jatqanğa qattı ökîrgen dauıs estîledî, bûl dauıstı onıñ qasında tûrğan adamnan basqa januarlardıñ bârî estitîn boladı. Eger bûl dauıstı (bûl düniede) adam estitîn bolsa, ayğay salıp, esînen tanıp qalar edî. Nağız iman keltîrgen adam qabîrde...
Âdettegîdey tün qarañğılığı türîlmey ornınan tûrıp, eleñ-alañda âuejayğa jetken. Tîrkeuden ötîp, kütu zalına kelgende tañ endî ğana sîbîrlep ata bastap edî. Ömîrî azamattarşa at üstînde ötîp kele jatqan Aysâule mûnday tağdırğa köndîkkelî qaşan...
Ûşaqqa kîrîp kele jatıp, oñ jaq ekînşî qatardağı oramaldı egdeleu âyelge közî tüsken. Tanıs jüz közîne jılıûşırağanday boldı. Mınau Künzila apa emes pe?! Amandaspaqqa ûmsına berîp, âyeldîñ üstîndegî qara köylekke közî tüskende, jüregîne...
Âlhamdu lillâĥi-llâzi halâqan-nâumâ uâl-yaqazatâ. Âlhamdu lillâĥi-llâzi ba‘asâni sââlimân sâuiyâ. Âşĥâdu ânnAllaĥa iuhil- mâutâ uâ ĥuâ ‘alâ kulli şây'yn Qadiir.
Mağınası: Bar madaq pen şeksîz şükîrşîlîk ûyqını jâne oyaulıqtı jaratqan Allağa tân. Sonday-aq, menî amandıqta (on ekî müşemdî sau-sâlemet küyînde) qayta tîrîltken Allağa maqtau aytamın. Allanıñ ölîlerdî qayta tîrîltetîndîgîne kuâlîk etemîn. Ol − barlıq nârsege qûdîrettî.
Âbu Hûrayra (r.a.) jetkîzgen bîr hadiste osı dûğağa...
Uaĥĥabilerdîñ dîni tüsînîgî Mûhammed ibn Abduluaĥĥabtıñ senîmî men közqarasın jazğan eñbekterînen bayqauğa boladı. Ol bîrneşe kîtap jazğan. Solardıñ îşînen eñ tanımalısı «Kitabut-tauhid» (Tauhid kîtabı)[1], «Kâşfuş-şuĥubat» (Kümândî nârselerden arıltu) jâne «Kitabul-usulis-sâlâsâ» (Üş negîz kîtabı)[2]. Mîne osı eñbekterînde tauhid, şirk, bidğat mâselelerîne keñînen toqtaladı. Joğarıda aytıp ötkenîmîzdey, Mûhammed ibn Abduluaĥĥab İbn Tâymiyanıñ (1263-1328 j.), İbn Qayium...
1992199119891988198719851982198119781973
