On jasqa kelîp, es bîle bastağan kezîmîz bolatın. Anam Qamariya (marqûm) auruhanada âyelder bosanatın jerde jûmıs îsteytîn. Bîzdîñ üydîñ qasında körşî Sârsenkül degen orta jastağı kelînşek bosanu kezînde köp qan joğaltıp, ekînşî toptağı donor îzdegenî esîmîzde. Sodan donorlıqqa bazarda sauda satıp tûrğan, auzı auzına jûqpaytın, sumañdağan bîr âyel kelîsîptî. Sonıñ qanın qûyıp aman qaldı dep üyge anam aytıp kelgen bolatın. Ekî aptadan soñ, Sârsenkül auruhanadan şığıp, üyîne kelîp,...
Erjan qajı MALĞAJIÛLI
Qazaqstan mûsılmandarı
dîni basqarmasınıñ törağası,
Bas müfti
İMANDILIQQA ÛYITQAN TÛLĞALAR
Qazaq elî Qarahan qağanatı dâuîrînen künî bügînge deyîn İslam dînîn ûstap keledî. Deştî qıpşaq dalasınıñ perzentî nâubet zamanı tuıp, basına qara bûlt üyîrîlse de bîr sât mûsılmandıqtı ûmıtpağan. Sonımen bîrge, İslam ğılımınıñ örkendeuîne özîndîk üles qosa bîlgen halıq. Âlem qazaq topırağınan şıqqan Ahmet İassaui, Jüsîp Balasağûni ĥâm Ahmed İügîneki bastağan tûğırlı...
«Ekstremizm» terminî – sözbe-söz (lat. Extremus - şetkî) şekten tıs közqarastardı ûstanıp, şekten tıs əreketterge baru qoğamdağı târtîp pen normalardı joqqa şığaru dep anıqtaladı. Ekstremizm – âr uaqıtta ârqalay körînîs beretîn öte kürdelî qûbılıs.
Soñğı jıldarı elîmîzde dâstürlî emes dîni ağımdar men sektalar köbeyîp kettî. Olardıñ basım köpşîlîgî İslam atın jamılğan jâne protestanttıq prozelitistîk ağımdar desek boladı. Elîmîzdîñ ruhani tûtastığın saqtağımız...
Bismillâĥir-rahmanir-rahim!
Bügîngî tañda düniejüzînde özektî mâselelerdîñ bîrî bolıp otırğan dîni radikalizm, ekstremizm jâne terrorizm taqırıbında forum ûyımdastırularıñız üşîn alğısımdı bîldîremîn. Jalpı radikalizm sözînîñ mağınasına toqtalatın bolsaq, bûl söz latın tîlînen audarğanda qalıptasqan tûraqtı jağdaydı tübegeylî özgertuge bağıttalğan sayasi-âleumettîk ideyalar men âreketter degen mağına beredî. Dîni radikalizmnîñ jâne bîr belgîsî, mûnda adam şariğat mîndettemegen...
Mîne, nağız ûlttıq târbie degen osı bolar. Türkiyanıñ bir aktrisası Gollivudqa barıptı. Öte körikti, erekşe jaratılğan jan bolsa kerek. Gollivud onı quana qabıldaydı. Biraq, ol filmge tüsuden bas tartıp, eline qaytadı. Sondağı sebep, stsenariy boyınşa bir epizodta âlgi sûlu keudesin jarqırata aşıp jiberui kerek eken. Al, Gollivud akterleriniñ biri birneşe sekund onıñ keudesine "tûmsığın tığa" tûruı kerek eken. Sonda âlgi türik qızı ne degen deysiz ğoy. "Mûnday arsızdıqa Şığıs dâstüri, halqımnıñ...
Ardaqtı sahaba Ânas (r.a.) bılay deydî: «Bîrde Rasulalla (s.ğ.s.) sahabalar jaylı jağımsız habar estîp, olardı jinap aldı da, olarğa:
"Alla Tağala mağan jânnat pen tozaqtı körsettî. Sol küngîdey jaqsılıq pen jamandıq ataulını bûrın-soñdı körgen emespîn. Eger menîñ körîp-bîlgenderîmdî bîlseñder, az külîp, köp jılar edîñder", – dep uağız ayttı.
Bûğan deyîn Alla elşîsînîñ (s.ğ.s.) sahabalarınıñ basına dâl osınday auır kün tumağan edî. Eñselerî tüskendîgî sonşalıq, bastarın bürkep...
Elîmîzde 3000-ğa juıq baqsı-balger resmi tîrkelîptî. Tîrkelmegenderînîñ sanı odan köp boluı âbden mümkîn. Solardıñ qatarındağı «Ükîlî bala», «Emşî bala Erbosın», «Araldıq emşî bala» degen atpen tanılğan Erbosın Serîkbaevtıñ âreketîn sarapşı mamandar alayaqtıq dep tanıp, odan qauîptenu kerek ekenîn aytadı.
Alla Tağala qasiettî Qûran Kârîmde «Nisa» süresînîñ 11-ayatında: «Şındığında Alla Özîne serîk qosqandı keşîrmeydî, al odan basqanı (basqa künânî) qalağan...
Soñğı kezderî ıñğaysız jağdayğa jiî qalıp jürmîn. Bîzdegî er adamdardıñ qızdarğa qol sozıp amandasatını qiın-aq. Keyde qûrbı qızdardıñ ortasında olarmen qol alısıp amandasqan jîgît mağan da qolın sozadı. Ondayda "Keşîrîñîz, jîgîttermen qol alısıp amandaspaytın edîm" dep jılı jımiyamın. Keybîrî basımdağı oramalğa qarap tüsîne qoyadı. Endî bîrî añırap, qolın sozğan küyî tûrıp qaladı. Nemese ıñğaysız küyge tüsîp, qaraday qısıladı. Mına jaqtan qılmıs jasağanday men bîrtürlî bop tûramın....
Biıl bîrînşî ret Astana qalasındağı Âzîret Sûltan meşîtînde QMDB törağası, Bas Müfti Erjan Malğajıûlı Mayamerovtıñ şaqıruımen auızaşarına qatıstım. Auızaşarğa Arab elderînîñ elşîlerî men elîmîzdîñ ziyalı qauım ökîlderî qatıstı. Akademik Dihan Hamzabek, Professor Âdîl Ahmetov jâne Professor Ğarifulla Esîm ağalarımız «Dîn men Dâstür» attı kîtaptıñ tûsauın kesîp berîp, söz söyledî. Uağız aytılıp, qûran oqıldı.
Elîmîzdegî ...
Alla Tağala aldımen topıraqtan pîşîn jasap adamdı beynelep, artınan oğan jan bergendîkten, pende jan men tânnen tûradı. Adam ömîrî tört kezeñnen tûradı. Bîrînşî kezeñ - ruhtar âlemîndegî ömîr, yağni tânîmîz jaratılmastan bûrın janımızdıñ bar boluı. Alla Tağala ruhtardı jaratıp alıp, olarğa alğaşqı tâbliğdı jasağanın ayatta bılay dep keltîredî: «Sol uaqıtta Rabbıñ adam balalarınıñ belderînen nâsîlderîn aldı da özderîne kuâ etîp: «Men senderdîñ Rabbılarıñ emespîn be?» - degende,...
1873187218641851185018421841183318251816