Кезінде қажылықтан келген шәкірттері ұстаздарына әртүрлі сыйлық әкеліп береді. Ұстаздары сыйлықтарына ризашылығын білдірген соң: - Шәкірттерім, Алла қажылықтарыңды қабыл етсін! Сыйлықтарыңа рахмет, бірақ маған Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) мінезін, Әбубәкірдің (р.а.) шыншылдығын, Омардың (р.а.) әділдігін, Османның (р.а.) ұяңдығын, Әлидің (р.а) өжеттілігін ала келсеңіздер жақсы болар еді", - депті. Яғни, сондай сипаттармен өзгеріп келудің абзалдығына меңзеген екен. Алла баршамызға қажыға...
Бір Ибраһим бин Адһам Басраның базарынан келе жатып, бір топ адамға жолығады. Олар айтады: «Алла Тағала: Дұға етіңдер, жауап берем» деген. Расында біз дұға етеміз. Алайда, дұғамыз қабыл етілмейді. Бұл неліктен? – деп сұрақ қояды. Бұған тақуа Ибраһим бин Адһам әрі ғұлама (р.а.): «Сендердің жүректерің мына он түрлі нәрседен өлген. Олар:
1. Расында, сендер Алланы таныдыңдар, бірақ Оның ақысын өтемедіңдер. Яғни, бұйырғанын орындап, тыйым салғанынан тыйылмадыңдар.
2. Алла елшісін жақсы...
Ибн Халлиқан «Уафаятул-аян» атты еңбегінде Имам Шағбидан мынадай оқиғаны риуаят еткен:
«Бірде жас кездерінде Абдуллаһ ибн Зүбәйр, бауыры Мұсғаб ибн Зүбәйр, Абдулмәлік ибн Мәруан мен Абдуллаһ ибн Омар – бәрі Қағбаның жанында отырды. Бір уақытта араларында «Әрбіріміз тап қазір дұға жасайықшы, бәлкім, қабыл болар» деген ой айтылды.
Абдуллаһ ибн Зүбәйр: «Уа, Раббым, ұлылығыңның құрметіне мені Хижазға патша қылуыңды өтінемін», – деп дұға жасады.
Мезгілі...
Бір күні тақуа Хатим ибн әл-Асим деген кісі қажылыққа баруды ниет етеді. Сөйтіп бала-шағаны жинап:
– Мен қажылыққа бармақпын – деп ниетін айтады. Ұлдары жылап:
– Уа, Әке! Бізді кімге тастап кетпексің, бізді кім асырамақ? – деп аш қалу қорқынышы мен уайымдарын айтады. Сонда араларынан әпкелері тұрып:
– Жыламаңдар! Одан да әкемізге қажылыққа аман-есен барып келуіне дұға қылайық. Ол ризық беруші емес қой. «Күмәнсіз, Ол – Алла, ризықтандырушы және мықты күшке ие» (Зәрият,...
Тауыс құсы Әбу Ханифа заманында біреудің тауыс құсы жоғалады. Құс иесі ұрыны таба алмай дал болып, Әбу Ханифаға келеді. Әбу Ханифа мән-жайға қаныққан соң, бұл туралы ешкімге айтпауды бұйырады. Сосын ертеңінде таң намазына жұрт мешітке жиналғанда мінберге шығып: – Әй, тауыс құсын ұрлаған адам, ең құрығанда мешітке келеріңде, басыңа жабысып қалған қауырсынды қақпадың ба? – дейді. Осы кезде көпшілік ішінен бір адам жалма-жан басын сілкілей бастайды. Жұрт тарағаннан кейін имам әлгі...
Оқиғаны сахаба Сәхл ибн Сағыд (р.а.) баян етеді:
«Бір күні Пайғамбарымыздың (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) қасынан бір бай кісі өтіп бара жатты. Оған көз салған Алла елшісі (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм):
– Мына кісі жайында не дейсіңдер? – деп сұрады.
Қасында отырғандар: – Бұл адам егер бір әйелмен үйленгісі келсе оған некелесуге, біреуді қол астына алса, қамқорлығы қабыл етілуге, көзқарасын білдіргенде сөзі тыңдалуға лайықты кісі», – деді. Пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи...
Бір ғалымнан: "Сіз неге суретке түспейсіз?" - деп сұрапты. Ғалым: "Менің жүрегімде камера бар. Мен онымен достарымды фотоға да түсіріп, видеоға да жазып аламын. Сондықтан олар менің жадымнан ешуақытта өшпейді де, жоғалмайды да, үнемі менімен бірге", - деп жауап беріпті.
Бір күні Екі Дүние Сәруары (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) сахабаларымен бірге базардың ішінен өтіп бара жатқанда жерде жатқан лақтың өлексесін көреді. Өлексенің құлағынан ұстап көтеріп: «Кім мынаны бір дирхамға алады?» – деп сұрайды. «Ей, Алланың Расулы, одан да арзан берсе алмаймыз, ол біздің қай ісімізге жарайды!» – деп жауап қатады сахабалар. «Тегін берсе алар ма едіңіз?» – деп сұрағанда, бәрі бірауыздан: «Тегін берсе де алмаймыз, оны қайтеміз!» – дейді....
Тақуа кісілер қашан да Хақ Тағалаға деген сағынышын Оның кәләм-сөзін оқып, көз жасымен басады. Әшәб ибн Әбділәзіз Имам Мәлік туралы былай дейді: «Бірде ел жатқан уақытта сыртқа шықтым. Мәлик ибн Әнәстің үйінің жанынан өтіп бара жатып, оның намаз оқып жатқанын байқап қалдым. «Фатиханы» оқып болған соң, «Тәкәсүр» сүресіне көшті. «Сол күні берілген ырыс-береке мен несібелерден сөзсіз сұраласыңдар» аятына жеткен кезде кемсеңдеп, жылай бастады. Әлгі аятты қайта-қайта...
Алла Тағала жұма мен жұма арасындағы, Рамазаннан келесі Рамазанға дейінгі, бір намаз бен келесі намаз арасындағы т.б. күнәларды кешіреді, бірақ мына үш адамның күнәсін кешірмейді. Тоқтатып қояды. Олар кімдер десеңіз:
- Бір-бірімен араздасып, ұрысқан адамдар. Бір-бірлерін кешірмейінше күнәлары да кешірілмейді.
- Араққұмар адам;
- Қайыршы адам. Тіленіп сұрай беретін адамдар.
Арман Қуанышбаев уағызынан
1940193119201914190418861881187018661861
